پارچەیەکى دیکەى وێنە گەورەکە ...بەغداد چی لە ژێرخانى ئابوریی هەرێم دەوێت؟

پشتیوان جەلال

2024-08-06

دوایین کێشە کە بۆ کەرتى پیشەسازی لە هەرێمى کوردستان دروست کراوە، بڕیارێکى ئەنجومەنى وەزیرانى عێراقە بەوەى دەبێت سەرجەم ئەو کارگانەى کە پشت بە بازاڕەکانى ناوەڕاست و خواروى عێراق دەبەستن، مۆڵەت لە وەزارەتى پیشەسازیی عێراق دەربکەن، ئەوەش وا دەکات ساڵانە مۆڵەتەکە لەوێ نوێ بکەنەوە و باجیش بەوێ بدەن.

ئەمە هەروا بڕیارێکى ئیداریی ئاسایی نییە، ئەمە کێشەى گەورەى بۆ کارگەکانى هەرێمى کوردستان دروست کردووە، چونکە ئەوان مۆڵەتیان لەلایەن وەزارەتى بازرگانی و پیشەسازیی هەرێمى کوردستانەوە پێدراوە و باجەکانیشیان بەوێ دەدەن.

ژمارەى ئەو کارگانەى بە بچوک و مامناوەند و گەورەوە لە وەزارەتى بازرگانى و پیشەسازیی هەرێمى کوردستان تۆمار کراون و مۆڵەتیان پێدراوە بەمجۆرەیە:

- #هەولێر (هەزار و 897 کارگە)
- #سلێمانى (هەزار و 844 کارگە)
- #دهۆک (94 کارگە)
کۆى گشتیی کارگەکان (3 هەزار و 835 کارگە) ژمارەى فەرمی.

“هەموو کارگە گەورە و مامناوەندەکانى هەرێمى کوردستان، بە ڕێژەى 80% پشت بە ناوەڕاست و خواروى عێراق دەبەستن”، قسەم لەگەڵ چەند کارگەیەک کردووە و وایان پێ وتووم.

ئێستا ئەگەر کاڵا و بەرهەمێک لە کارگەیەکى ناوخۆى هەرێمى کوردستان بەرهەم هێندرابێت، ناتواندرێت هەناردەى سنوورى دەسەڵاتى حکومەتى عێراق بکرێت، تەنها دوو ڕێگا لە بەردەستە:

ڕێگاى یەکەم- دەرکردنى مۆڵەتى وەزارەتى پیشەسازیی عێراق، ئەمەش کاتى زۆرى دەوێت و ڕۆژانە هەزاران دۆلار زیان بە کارگەکانى ناوخۆى هەرێم دەکەوێت تا ئەو مۆڵەتە دەردەکەن، ئەگەر دەریشی بکەن، ئەوا دەبێت باج بدەن بە بەغداد ئایا وەزارەتى بازرگانی و پیشەسازیی هەرێم بەمە ڕازییە؟، وەڵامەکە لاى خۆیانە.

ڕێگاى دووەم- لە بازگەکانى نێوان هەرێمى کوردستان و عێراق، وەک بەروبوومێکى بیانى حسابى بۆ بکرێت و گومرگ بدرێت، ئەوەش نرخى بەرهەمەکە بەرز دەکاتەوە و لە بازاڕەکانى عێراق کێبڕکێی پێناکرێت و کەس نایکڕێت.

هەر ئەمانە نین، تەنها دوو بازگەش دیارى کراون کە لە هەرێمى کوردستانەوە شمەک و کاڵا و بەرهەم هەناردەى عێراق بکرێت ناوخۆ بێت یان هاوردەکراو، ئەوەش کێشەى گەورەى بۆ بازرگانانى هەرێمى کوردستان دروست کردووە.

ئەم بڕیارانە لە کاتێکدان، هەرێمى کوردستان، لەڕووى کارگەکانى پێشەسازییەوە ڕووى لە گەشە کردووە و خەریکە ژێرخانى پیشەسازییەکەى بەهێز دەبێت، بەڵام ئەم هەنگاوەى #بەغداد دۆخەکە پێچەوانە دەکاتەوە.

بڕیارەکە بۆ کارگەکان و دۆخى ئابوریی هەرێمیش ئاسان نییە، چونکە بە پەککەوتنى کارگەکان هەزاران کەس بێکار دەبن و زیانى گەورەش بەر #ژێرخانى_ئابوریی_هەرێم دەکەوێت.