پڕۆژە یاسای بودجەی عیراق بۆ ساڵی (٢٠٢١) لە (٥٨) ماددە پێکهاتووە، پڕۆژە یاساکە لە کۆتا ڕۆژەکانی ساڵی ڕابردوو، دروست لە ڕۆژی (٢٧/١٢/٢٠٢٠) لە ئەنجومەنی وەزیران پەسەند کرا، دواتر لە ڕۆژی (٢٩/١٢/٢٠٢٠) ئاراستەی پەرلەمانی عیراق کرا، پەرلەمانیش سێ ڕۆژ لەمەوبەر خوێندنەوەی یەکەمی بۆ ئەنجام دا، بڕی داهات بە (٩٣١٥٩٩٥٤٤٨٤) نەوەد و سێ ترلیۆن و سەد و پەنجا و نۆ ملیار و نۆسەد و پەنجا و چوار ملیۆن و چوار سەد و هەشتا و چوار هەزار دینار لە پڕۆژە یاساکە خەمڵادنی بۆ کراوە، نرخی بەرمیلێک نەوت بە (٤٢) دۆلار خەمڵادنی بۆ کراوە، پێویسە عیراق ڕۆژانە بڕی (٣٢٥٠٠٠٠) هەزار بەرمیل نەوت هەناردە بکات، کە لەم بڕە (٢٥٠٠٠٠) هەزار بەرمیل نەوتی هەرێمی کوردستانە، پێویستە لە ڕیگای کۆمپانیای سۆمۆوە بفرۆشرێت و داهاتەکەی بگەڕێتەوە بۆ حکومەتی ناوەندی.

چەند رۆژێكە هەڵبژاردنى پەرلەمانى داهاتووى عێراق ، بۆتە باسى لایەنە سیاسیەكان وە تایبەت مەسەلەى هاوپەیمانى ، چونكە ماوەیەكى كورتى ماوە بۆ داخوازى لە كۆمسێۆن پێشكەش بكەن .

لەژێر ناونیشانی " سزادانی پێشێلكارانی مافی مرۆڤ و بڵاوكەرەوانی گەندەڵی"، وەزارەتی گەنجینەی ئەمریكا سزای بەسەر فالح فەیاز سەرۆكی دەستەی حەشدی شەعبی لە عیراق سەپاند،هەروەها ڕاستەوخۆ تۆمەتباری كرد بەوەی سەرپەرشتی سەركوتكردن و كوشتنی خۆپیشاندەرانی ئۆكتۆبەری ساڵی 2019ی كردووە.

لــــەعێراقی نوێ دا،ڕۆژ لەدوای ڕۆژ،قەیرانە ئابوری و کۆمەڵایەتی و سیاسییەکان،بەردەوام لەهەڵکشاندان،بەبێ ئەوەی هەوڵێک هەبێت بۆ چارەسەرکردنیان،هەر دیاردەیەو سەرهەڵدەدات وزیاتر کۆمەڵگا تووشی داڕمان و لێکترازان دەکات.

ویلایەتە یەكگرتووەكانى ئەمریكا وەك بە هێزترین وڵات لەجیهاندا هەمیشە بانگەشەى دیموكراتى و مافی مرۆڤ دەكات، لەناوڕاستى سەدەى ڕابردوو كاتێك كێشەى جیاكارى بەتەواوى ڕەنگى دابووەوە لەسەرجەم دام ودەزگاكانى حكومەت و ناوەندەكاندا، كۆمەڵی ڕووناكبیرو ئازادیخوازى مافى شارستانى داواى یەكسانى و ئازادى ڕادەربرین و ئاین و نەهێشتنى جیكارى ڕەگەزیان دەكرد, لەدواى خۆپیشاندان و قۆربانى و داواكردنى مافە ڕەواكانیان توانیان كۆمەڵی گۆڕانكاى گەورە لەڕێساو یاساكانى ئەمریكادا بكەن.

بیرات بەیرەق " زاوای ئەردۆگان" لە دوای دەستلەكاركێشانەوەی لە وەزارەتی گەنجینە و دارایی لە مانگی تشرینی دووەمدا، لە هیچ شوێنێك دەرنەكەوت، بەڵام فاتیح تیلی رۆژنامەنوس بانگەشەی ئەوە دەكات، كە زاواكەی ئەردۆگان ئێستا لە ئەستەنبوڵە كە بە گەورەترین شاری توركیا دادەنرێت.

ئەو یەکەمین کوردە کە خەڵاتی (فارابی) لە تارانی پایتەختی کۆماری ئیسلامیی ئێران و لەلایەن حەسەن ڕۆحانی سەرۆکی ئەو وڵاتەوە پێ بەخشرا.. لێکۆڵینەوە ئەدەبییەکانی و عەوداڵی ئەو بۆ گەڕان بە دوای دەیان دەستنووسی شاعیران و زانایانی کورد، ھەروەھا ھەڵدانەوەی لاپەڕە نەزانراوەکانی زانایان و عاریفانی کورد لەڕێی دەستوخەتەکانی خۆیانەوەو، ڕاڤەکردنەوەی دووبارەی شیعری شاعیرە کلاسیکییەکانی کورد ئەویان زیاتر بە خوێنەران و خەڵکی ناساندووە.

لەڕووداوێكی شۆكهێنەر و چاوەڕوان نەكراودا، شەوی 6ی یەنایەری 2021، لایەنگرانی دۆناڵد ترامپ هەڵیانكوتایە سەر باڵەخانەی كاپیتۆڵ " كۆنگرێس" و توانیان بچنە ناو هۆڵی كۆبوونەوەكان، كە كۆبوونەوەیەكی لەسەر پەسەند كردنی سەركەوتنی جۆبایدن تێدا بەڕێوەدەچوو، لە ئەنجامدا توندوتیژی و ئاژاوە دروستبوو، بەهۆیەوە 4 كەس كوژران و پۆلیسیش 52 كەسی دەستگیر كرد و لە واشنتنی پایتەخت بۆ ماوەی 12 كاتژمێر قەدەغەی هاتوچۆ ڕاگەیەنرا.

مەعلومە ساڵانێکە دەسەڵاتی ڕەهای هەرێم بەپێوەرە پەرلەمانیەکە، بەگزیکردن لەدەفری هەڵبژاردن زۆرینەکەی لای پارتییە، بەم زۆرینەوە توانیویەتی سێکتەرە گرنگەکانی ئەم هەرێمە بۆخۆی مسۆگەربکات، لەکوێدا حزبەکەی لەبەرژەوەندیدابوو بێت خراوەتە خزمەتی و لە هیچ کاتێکدا نە بەرژەوەندی میللەت و نە قەوارەی هەرێم لەبەرچاو نەگیراوە، ڕەنگە شکستی ڕیفراندۆ م و، بیرۆکەی ئابوری سەربەخۆ، هێندە مێژویەکی دوریان نەبێت کەبەخوێندنەوە یان گێڕانەوەیەکی دەماودەم و لایەنگرانەوە بیستبێتمان، بەڵکو بەدیارچاوی خۆمانەوە سەرکێشیەکان کراون بە مافی نەتەوە و، باری ئابوری و سیاسی ئەم هەرێمەوە، ئەزموونی چەند ساڵی رابردوو بەرجەستەکردنی راستییەکان بۆ خەڵک لەوە تێپەڕیوە بە دروشمی سەربەخۆیی و چاکسازی بێ بنەماو مەترسی لەسەرقەوارەی هەرێم موزایەدەی ئێکسپایەرن، بەقەد پاراستیمۆڵێکیش لە ئازارەکان دەروون و جەستەی پڕبرین و گیرفانی خەڵک کەم ناکەنەوە.

دوێنێ کاپیتۆڵ هۆڵ، کۆنگریسی ئەمریکی، جێگای سەرنجی دونیا بوو. پرۆسەی گواستنەوەی دەسەڵات لە ئەمریکا لە چەندین دەیە و بگرە سەدەی ڕابوردودا هەرگیز مایەی سەرنج نەبوە، بەڵام دوێنێ دەستاودەستکردنی دەسەڵات، یەکێک لە بنەما سەرەکیەکانی دیموکراسی توشی قەیران بوو.

دوێنێ کۆمەڵێک لە پشتیوانی"کەرانی" ترەمپ هێرشیان کردە سەر کۆنگرێسی ئەمریکا، هەندێکیان چوونە ژوور و ڕاڕەوەکانی کۆنگرێس. ئەم هێرشەی ئەو گروپە کە هەندێک وەک تێرۆریست‌و هەندێک وەک ئاژاوەگێڕو شەڕانگێز ناویان دەبەن زۆر پرسیاری وروژاندوە. یەکێک لەوانە، هۆکاری پشت ئەم هێرشانە چین. لێرە لەم پۆستە کورتە ناکرێت هەڵوێستە لەسەر هەموو هۆکارەکان بکرێن، بەڵام من پێموایە هۆکاری هەرە سەرەکی بڵاوبوونەوەو تەشەنەکردنی سەرابگەراییە (وهم illusion) کە ترەمپ ڕۆڵێکی کاریگەریی هەبووە لە گەشەپێدانی، نەک دروستکردنی چونکە سەرابگەرایی، باوەڕبوون بە سەراب، شتێکی نوێ نیە لە مێژووی مرۆڤایەتی.

مونسف سلاوی گەورە راوێژكاری " وارب سپید" كە ئامانجی خێرا بەرهەمهێنانی ڤاكسینی كۆرۆنایە، دەڵێت ئەو ڤاكسینەی" جۆنسۆن ئاند جۆنسۆن" كاری لەسەر كردووە، لە مانگی شوباتی داهاتوودا بەردەست دەبێت، ئەگەر لەكاتی دیاری كراوی خۆیدا ڕەزامەندی لەسەر بدرێت.

دوای بڵاوبوونەوەی ڤیدیۆیەک لەسەر ونبوونی جاک ما ملیاردێری چینی، کە لەتۆڕە کۆمەڵایەتییەکان بووەتە جێی باس، باس لەوەدەکرێ کە خاوەنی گرووپی کۆمپانیاکانی عەلی بابا، خۆی کوشتووە، یان لەزیندانێکی چین دەستبەسەرکراوە

_پەرلەمانى کوردستان ناتوانێت بچوکترین ڕۆڵى لە پرسى نەوتدا هەبێت(( هەشى بێت نەگوێى لێدەگیرێت، نەکارى پێدەکرێت))

دارەسوتاوەکە بەو گۆڕەپان و مەیدانە گەورە کۆنە دەوترێت کە دەکەوێتە دامێنی گەڕەکی کانێسکان، مێژووی ئەم دەشتە زۆر کۆنە بەیەکێک لە کۆنترین دەشتە پان و ڕێک و تەختەکانی مێژووی شار ئەژماردەکرێت.

لێرەو لەوێ تەوژم و وتاری حەماسیی و گەرم ئەمڕۆ تەرویجێکی زۆریان پێدەدرێت لەسەر جەمسەرگیریی و کەمینگرتن لەوانی دیکە لەسەر ئەساسی ئایدۆلۆژیی و دینیی و نەتەوەیی و ناسیۆنالیستیی و چەپپ بوون و لائیکییەت، تێیدا قەزاوەتی ئینسان بەو میعیارە نا تەندروستانە دەکرێت و هەر بەو میتۆدە ستۆک بیێ ئەرزشانەش ئینسانی کورد بە گرێگەلێکی سایکۆلۆجیی قانگ و دەدرێت لە مەنگەنەی دۆگمایی و چەقبەستویی دەدرێت.

نوسینێکی تایبەتە بە کەسانی نابینا، بۆ یەکەمجار لەلایەن داهێنەرو زانا لویس برایلەوە ئەفرێنراوەو نوسینەکەش هەر بەناوی خۆیەوە ناونراوە. لویس برایل لە تەمەنی چوار ساڵیەوە نابینا دەبێت، بەڵام عیشقی ئەو بۆ خوێندنەوە پاڵنەری سەرەکی بوو بۆ داهێنانی ئەم جۆرە نوسینە.

گەروو: واتە قوڕگ، بەڵام لەزمانی کوردیدا بۆ شوێنی تەنگیش بەکاردێت، بۆ نمونە لەبری ئەوەی بڵێن تەنگەی چیا دەڵێن گەرووی چیا، لێرەدا مەبەست لەو "تەنگەبەرییە ئاوی"ەیە.

هاوڕێکی خۆشەویستم لەمڕۆژانەدا گۆرانیەکەی هۆشمەند عەقیلی 'وەتەن'ی بۆ ناردم لەڕێگەی ماسنجەرەوە منیش لەوەڵامدا سوپاسم کرد و بۆم نوسی کە ئێرانیەکان لە وڵاتی غەریبی روویان هەیە ئەو گۆرانیە بڵێنەوە بەڵام بەداخەوە بۆ ئێمەی کورد تەنانەت ئەو هەستەشیان لا نەهێشتوین.

بەڵگەنامەیەكی نهێنی حكومەتی بەریتانیا كە تازە ئاشكراكراوە، باس لەوە دەكات كە بەریتانیا لەسەردەمی جۆن میجۆری سەرۆك وەزیراندا، ترسی هەبووە كە جەنگێكی نوێ بەسەرۆكایەتی ئەمریكا لەگەڵ سەددام حسێن ڕووبدات، هەروەها بیری لە وازهێنان لە كورد كردۆتەوە.

لەگەڵ نزیك بوونەوەی دەست بەكاربوونی جۆبایدن سەرۆكی هەڵبژێردراوی ئەمریكا لە (20ی یەنایەری 2021)، چاودێران لەو باوەڕەدان كە پەیوەندییەكانی نێوان توركیا و ئەمریكا گرژی و زیاتر بەخۆیەوە دەبینێت، بەتایبەت كە پێَشتر بایدن چەندین جار ڕەخنەی لە سیاسەتەكانی ئەنكەرە و رەجەب تەیب ئەردۆگان گرتووە.

هیچ كەس باوەڕی بەوە نییە، كە دۆناڵد ترامپ سەرۆكی ماوە بەسەرچووی ئەمریكا بە ئاسانی و بە هێمنی دەسەڵات بەجێبهێڵێت، بەڵام ئایا ئەم كارە دەگاتە پێكدادانی سەربازی لەگەڵ ئێراندا، لە كاتێكدا لەسەر ڕێگای دەرچوونە لە كۆشكی سپی؟

سۆفی مۆنك خانمە هونەرمەندی گۆرانیبێژی ئوسترالی، تاكە هونەرمەندی جیهانە كە سەردانی كۆشكەكەی سەدام حوسێن سەرۆكی لەسێدارەدراوی عێراقی كردبێت و شەوێك لەسەر سیسەمەكەی خەوتبێت. مۆنك لەبارەی ئەم شەوەوە، بۆ ڕ‌وژنامەیەكی بەریتانی گوتوویەتی “دوای ئەوەی سەردانی سەربازە ئوسترالییەكانم كرد، توانیم شەوێك لەسەر سیسەمەكەی سەدام بخەوم، بەڵام زۆر هەستم بە ترس دەكرد، هەستم دەكرد مردن لە من نزیكە، نەك هەر لەسەر سیسمەكەی سەدام نووستم، بەڵكو سەردانی ئەو حەمامە جیاواز و ئەڵماسیەشم كرد كە سەدام خۆی تێدا دەشۆرد.