بەرژەوەندی بلۆك بەندییە ئیمپریالیستەكان هۆكاری گۆڕانكاری و كێشەكانن لە خۆرهەڵاتی ناوەراستدا، كەلە دواین تویتیدا سەبارەت بە رۆژئاوای كوردستان و هەرشەكانی توركیا ،دۆناڵد ترامپ سەرۆكی ئەمەریكا رایگەیاند هەرجۆرە هێرش و پەلامارێك بۆسەر كوردان بەواتای داروخانی ئابوری توركیا دێت و لەگەڵ ئەوەشدا باس لە دانانی ٢٠ میلی هێڵی سنوری توركیا و سوریا دەكات.

گوزارەو گۆرانی و سەرگوزشتە زۆر هەن دەربارەی حەمەتاڵی بانە، هەندێ بەکەسێکی ئازا ناوی دەبەن و هەندێکیش بەدز و چەتە و ڕێگر و خۆفرۆش.

بۆ تێگەیشتن لە چەمكی ئەخلاقی سیاسی سەرەتا پێویستە كە لە ھەردوو وشەی ئەخلاق (ethic) ، وە سیاسەت (politic) باش تێبگەین

گومانی تێدانییە یەكێك لەلایەن و پێكهاتە سەرەكیەكانی سیستەمی تەندروستی بریتییە لەشێوازی حكومڕانی لەنێو سیستەمەكەدا، ئەم پێكهاتە سەرەكییە ڕۆلێكی جەوهەری دەبینیت لەباشتركردنی سیستمەكەو بەرەوپێشبردنی.

 بەهۆی ڕوداوەكانی 16 ئۆكتۆبەرو و هەڵبژاردنی سەرۆك كۆمار بەبێ ڕێكەوتنی سیاسی و یەكلا نەكردنەوەی پارێزگاری كەركوك، پەیوەندییەكانی پارتی و یەكێتی بەرەو دژواری دەروات و ئەمەش كاریگەری لەسەر پێكهێنانی حكومەت درووست كردووە.

بێینەوە سەر کێشەى سەرکردایەتی لە نێو پارتیدا، خلافاتی نێوان مەلا مستەفا و مەکتەبی سیاسی بە سەرۆکایەتى برایم ئه‌حمه‌د، لە پاش دەستپێکردنى شەڕى چەکدارى دژبە ڕژێمى عێراق، هەر لەزیادبووندا بوو. لە ١٩٦٣ دا لە زۆر ڕووەوە دابڕابوون لە یەکتر، وەکو دوو رێكخراوى جیا لە یەکتر دەجوڵان.

 ئەم گوزارەیە،لەکۆندا زۆر بەکاردەبرا و ئێستاش بەهەمان شێوە،بەڵام زۆرجار پرسیارمان لەخۆمان کردوە دەبێ،ئەم گوزارەیە،بۆچوون بۆچی؟ حەمە قەدۆ، بازرگانێکی گەورە وبەناوبانگی شاری موسڵ بووە،زۆر لە خەڵک دەڵێت حەمە قەدۆ لە بنەچەدا کوردی شاری موسڵ بووە هەندێکیش پێیان وایە خەڵکی شاری سلێمانیی بوون و دواتر باوباپیریان کۆچیان کردووە بۆ شاری موسڵ و لەوێ نیشتەجێ بوون.

هەر مرۆڤێكی كورد، چ لەڕێی كتێبە مێژووییەكانەوە بێت، یان لەڕێی ئەو یادەوەری و بیرەوەرینامانەوە بێت كە لەم ساڵانەی ڕابردوودا نووسراون، ئەو ڕاستییەی لا ئاشكرا دەبێت كە ئەفسووس، چ لە مێژووی كۆنماندا و چ لە مێژووی نوێماندا، شتێك نەبووە پێی بوترێ نیشتمانی هەمووان و گوتارێكی یەكگرتوو نەبووە كە كۆكەرەوەی خەونەكانی گرووپ و تاكەكانی سەر بە نیشتمانەكەمان بێت و ئەو سروودانەی بە مناڵی و كاتێ لە گۆڕەپانی قوتابخانەكاندا ڕیز دەبووین و دەمانوتنەوە، جگە لە وەهم و درۆی گەورە هیچی تر نەبوون.

ئەو شتەی کە بۆ ماوەیەکی دوورو دریژ بە ئاڵۆزی‌و شاراوەی لە لای ھەرتاکێکی عێراقی ماوەتەوە ئەوەیە ئایا سەددام لە کئ دەترساوه‌؟.

جیۆپۆڵەتیک، دەستەواژەیەکە بەکاردەهێنرێت بۆ ئاماژەکردن بە کارییگەرییەکانی زەویی بە ( وشکانیی و ئاویی و بەرزایی و سامان و هەڵکەوتە) کەیەوە لەسەر سیاسەت.

  کە دەڵێین سیناریۆکە، ئەوەشمان لەبەرچاو گرتووە کە چەندین سیناریۆ ئامادەکراوەو هەتا ئەو رۆژەی ئەمەریکا (فو دەکات بە نەفخی سوردا) چەند سیناریۆی دیکەش سازدەکرێن و چەندیش دەپێچرێنەوە، ئێمە هەر تەماشاوان و دەستبەستراوین و بەر تۆپ و رۆکێتی قورس و وێرانکاریش دەکەوین، هەروەک ئەوەی تاکەکانمان بەر فیشه‌كی وێڵ و فیشه‌كی تەقەی خۆشیی دەکەون.

گەر لەڕابردودا کێشەی دەسەڵاتی کوردیی بریتی بوبێت لە گومانی قوڵی ھاوڵاتیان لە کردە و قسە و مژدەی سەرکردەکانی، ئەوا لەمڕۆدا ئەم کێشەیە قوڵتر و گەورەتر بوتەوە و چۆتە قۆناغی بەدگومانییەوە. لەم قۆناغەدا ھاوڵاتیانی ھەرێم لەھەمو کردەیەکی ئەم دەسەڵاتە بەدگومانن.

(ڕەفعەتی مەلا) دەڵێت: ( تا ساڵی 1971 كە دواین كۆنگرەی باڵی مەكتەبی سیاسی لە بەغدا گیرا، ئێمە كارمان بۆ ئەوە دەكرد كە ئەو باڵە حەلبكەین، ئەوە بوو بەیانی 11ی ئازار هاتبووە پێشەوە، (نەوشیروان مستەفا) یەكێك بوو كە چالاكانە بۆ ئەو مەبەستە كاری دەكرد، چونكە پێمانوابوو چارەسەركردنی ئەو باڵە ڕێگە خۆشدەكات بۆ ڕێكخستنێكی تازە كە ئیشمان بۆ دەكرد، ئەویش كۆمەڵەی ڕەنجەدەران بوو، فیعلەن لەو كۆنگرەیەدا توانیمان باڵی مەكتەبی سیاسی حەلبكەین ئەوە بوو چوون تێكەڵ بوونەوە لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستاندا).

96 ساڵ پێش ئێستاو لەرۆژێكی وەك ئەمڕۆدا، سمكۆی شكاك سەردارو پێشڕەوی شۆڕشی كورد لە رۆژهەڵات، سەردانی شاری سلێمانی كردو لەلایەن مەلیك مەحمودی حەفیدو جەماوەرێگی زۆرەوە پێشوازی كرا، بەپێی گێڕانەوە مێژوییەكان ئەم سەردانەی شكاك ئامانجێكی گرنگی لەپشتەوە بووە، بەڵام ناوبراو لە بەدیهێنانی ئەو ئامانجەدا شكستیهێناوە، هەربۆیە بەزویی شاری سلێمانی بەجێهێشت.

ڕێبوار كه‌ریم، ئه‌ندامى ئه‌نجوومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق له‌م دیداره‌دا له‌گه‌ڵ "دیبلۆماتیك مه‌گه‌زین"، باسله‌وه‌ ده‌كات كه‌ ده‌سه‌ڵاتى كوردى ڕازیبووه‌ به‌ به‌شه‌ بودجه‌ى له‌ 12%‌و ده‌شڵێت پارتى حه‌ز به‌كرانه‌وه‌ ده‌كات له‌گه‌ڵ به‌غداد دا

تۆ بڵێی سیاسیەکانی کوردی باشوور لە ئێستەو ڕابووردودا، بەیەک ستراتیژی سیاسی بیر بکەنەوە بۆیە وا هەمان دیاردە (تێکچوونی پەیوەندی هەرێم و ناوەند) لە ئێستەو لە ڕابوردودا خۆی دووبارە دەکاتەوە؟ بۆچی لەسەرەتای هەفتاکانی سەدەی ڕابردوودا بۆ چەن ساڵێ نێوان کوردی باشوورو حکومەتی ناوەندی ڕێککەوتن دروستکرا، کەچی لە دواجاردا تێکچوونەوە؟ ئەی بۆ لە ساڵەکانی بیستی سەدەی ڕابوردوودا سەرکردایەتی کوردی باشوور، دیسانەوە لە تەك حکومەتی ناوەندی تێکچوویەوە، کە لەوەوبەر ڕێك و تەبا بوون.

مەسرور بارزانی كە بۆ كابینەی پێنجەمی حكومەت لەلایەن پارتیەوە دەستنیشانكراوە، تەنها یەك ڕێگای لەبەردەمدایە بۆ سەركەوتن لە تاقیكردنەوەی حكەمەتداریدا ئەویش گرەنتی موچەی فەرمانبەران و هەڵوەشاندنەوەی سیستمی پاشەكەوتی موچەیە.

 وا باس دەكرێت، یەكێتی بەردەوامە لە جێ بەجێكردنی داواكارییەكانی توركیا بۆ ئەوەی گەشتە ئاسمانییەكانی بەروودا بكاتەوە، چونكە دوای داخستنی بارەگاكانی تەڤگەری ئازادی لە سلێمانی ئەمرۆش فرۆشتنی كتێبەكانی ئۆج ئالان قەدەغە دەكات.

 قەیرانی 4 ساڵی رابردووی هەرێمی كوردستان، كۆمەڵگەی كوردی بەتەواوی رووبەرووی چەندان كێشەی دەروونی وكۆمەڵایەتی كردووەتەوە، بەجۆرێك هەموو سێكتەرەكان گیرۆدە بوون و دەبێت لەگەڵ خستنە رووی ئامارە مەترسیدارەكان بەدوای چارەسەریشدا بگەرێین.

بەهۆی باجە نوێیەكەی ئیدارەی ترەمپەوە كاڵا چینیەكان نرخیان زیاد دەبێت‌و بەمەش نرخی كاڵا بەرز دەبێتەوەو فرۆشی كەم دەكات، بەم پێودانگە چین بە بەهای دوو سەد ملیار دۆلار، كاڵای بەباجەكەوە دەبێتە دوو سەدو پەنجا ملیار دۆلار و زەرەرمەند كۆمپانیا چینیەكان دەبن، ڕەهەندەكانی تری ئەم جەنگە بازرگانییە نوێیە لەم ڕاپۆرتەدا بەوردی باسكراوە.