نارازییه‌كانى خوار گرده‌كه‌، ده‌یانه‌وێت به‌بیانووى دژایه‌تى كردنى پارتییه‌وه‌، حساباتى خۆیان له‌گه‌ڵ گرده‌كه‌ بكه‌ن و یارییه‌كه‌شیان له‌گه‌ڵ پارتى لێ تێك بده‌ن.!

قوباد تاڵەبانی لەرۆژی باوکدا لەپەیجی تایبەتی خۆی وێنەیەکی بارزانی‌و تاڵەبانی باوکی پێکەوە بڵاودەکاتەوەو دەڵێت: " ئەگەر مام ئێستا لەژیاندا بمایە بەزەردەخەنەوە بەهەردو مەکتەبی سیاسی یەکێتی‌و پارتی دەوت لە بیرتان نەچێت کاک نێچیرڤان تەنها هی پارتی نییە، کاندیدی یەکێتیشە بۆ پۆستی سەرۆکی هەرێم".

لە قۆناغی پاش ڕاپەڕینی ١٩٩١ەوە تا ئێستا، دوو ڕەوتی سیاسی لەناوخۆی هەرێمی کوردستان دا ئامادەییان هەبووە. ڕەوتێک کە دەکرێت بە عێراقچی و ڕەوتێکی دیکە .بانگەشەی ڕوو لە کوردستانی کردووە

چەند ڕۆژ لەمەوبەر كاروانێكی هێزەكانی پەكەكە كە بەپێی زانیاری دیپلۆماتیك مەگەزین لە پانزە گەریلای پەكەكە پێك هاتبوون لە دەڤەری ئامێدی بوونە ئامانجی .فروكەكانی توركیا، لەگەڵ دوو ئۆتۆمبێلی پەكەكە لەناو براون، تا ئێستا زانیاری تەواو بەردەست نییە لەو بۆردومانە زیانی گیانی هەیە یان نا

‎دوو ڕۆژ له‌مه‌وبه‌ر، هێرشكرایە سەر دوو كەشتی نەوت هەڵگر لە كەنداوی عومان بە دوری ١٤ كیلۆمەتر لە كەناراوەكانی ئێرانەوە، كە نەوت و مادەی پترۆكیماویان هەڵگرتبوو لە ڕێگادا بوون بۆ یابان.بەپێی ڕاپۆرتە سەرەتاییەكان، هێرشەكان لە ڕێگەی هێرشی موشەكییەوە ئەنجامدراون و لە ئێستاشدا پەنجەی تۆمەت بۆ ئێران درێژدەكرێت كەلە پشت هێرشەكانەوە بووە.

یەكگرتووی ئیسلامیی كوردستان لە 25 ساڵی تەمەنیدا، وەك حیزبێكی سیاسی ئیسلامی میانەرەو لە ساحەی سیاسی و كۆمەڵایەتی هەرێمی كوردستاندا، بە چەندین .قۆناغ و وێستگەدا تێپەریكردووە و حاڵەتی گەشەكردن و پاشەكشەی بە خۆوە دیوە

لە گەڵ ڕاگەیاندنی تەنزیماتدا لە دەوڵەتی عوسمانی، پرۆسەی داگیرکردنەوەی کوردستان و لەنێوبردنی میرنشینە کوردییەکان دەستی پێ کرد و لە ماوەی کەمتر لە نیو سەدەدا هەموویان لە بەین بران.

ئاژەڵداری لای کورد پیشەیەکی نەتەوەیی بووە لەمێژوودا، تا سەد ساڵێک بەر لەئەمڕۆش نیوەی کوردان کۆچەری بوون، واتە خەریکی پیشەی ئاژەڵداری و کۆچی گەرمیان و کوێستان بوون بەدوای لەوەڕدا، ئەم خێڵە کۆچەرییانە بەپێچەوانەی نیشتەجێکانەوە"گۆرانەکان" ەوە کەمتر ملکەچی دەوڵەتان و تەنانەت میرنشینە کوردییەکانیش دەبوون، زۆرترین توانای جەنگی کوردەکان و میرە کوردەکانیش هەر هێزی ئەم خێڵانە بوون، بەجۆرێک دەتوانین بە "سەربازی سروشتی" ناودێریان بکەین.

لەم دیدارەدا لەگەڵ دیبلۆماتیک مەگەزین، دکتۆر سەباح بەرزنجی، نووسەرو ڕۆشنبیرو شارەزای فیکرو عیرفانی ئیسلامی، تایبەت بە عیرفانی ئیسلامی دەدوێت و پێیوایە دورکەوتنەوە لە عیرفان یەکێک لە هۆکارەکانی پەڕگیری ئاینییەو زاڵبوونی تەوژمی سەلەفیەتیش بە یەکێک لە هۆکارەکانی کاڵبوونەوەی عیرفان دەزانێت.

وێنەی مەسرور لە هەرێمی کوردستاندا وینەیەکی جوان نییە. هەمیشەش لە بەرانبەر نێچیرڤان بارزانییدا وەک کەسێکی توندڕەو و زۆر نەریتپارێز تەماشاکراوە، لە راستییدا هەردوکیان دونیابینییەکی هاوبەشیان هەیە بەڵام نێچیرڤان دیپلۆماسییتر بوە و پۆستەکەشی وای خواستوە وا دەربکەوێت. 

ڕۆژگاری شا عەباسی سەفەوی، ڕۆژگاری شکۆو هەستانەوەی ئێران بوو، بۆ لەناوبردنی نەیارەکانی، شا سەرەتا لە بنەماڵەکەی خۆیەوە دەستی پێکرد، کوردەکانیش لەم .چوارچێوەیەدا زۆرترین کوشتارو کاولکاریان دەرهەق کرا. ڕاگواستنی کوردان بۆ خۆراسان و داستانی قەڵای دمدم هەر سەر بەم ڕۆژگارەیە  

شێرپەنجەی قۆڵۆن دووەم هۆكاری مردنە لە ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكاو بە یەكێك لەدەیەمین هۆكاری مردن دادەنرێت لەو وڵاتانەی كە دەرامەتی تاك تیایاندا .بەرزە، بێجگە لەوەی بە سێیەم جۆری شێرپەنجەكان لەپیاوانداو دووەمین لەژناندا هەژمار كراوە، بەپێی راگەیاندنی دامودەزگا تەندروستییەكان  

سوێند هێزێکی مەعنەوییە لە نێوان کەسی سوێندخۆرو کەس یان بابەتی سوێندپێخوراودا، ئەم هێزە مەعنەوییە وا دەکات ئەو شتەی ئەو دوو لایەنە لە سەری ڕێکەوتوون، یان ڕاستتر کە لایەنی یەکەم پەیمانی لە سەر دەدات، پارێزراو بێت و کەسی سوێندخۆر لێی لا نەدا: خودا، پەیامی ئایینەکان، نیشتمان، هەر بابەتێکی تری پیرۆز دەکرێت ببێتە بابەتی سوێندپێخوراو، لە سەر ئاستی کۆمەڵایەتییش سەر و چاوی گەورە و ئازیزان و گۆڕی مردوان و تەڵاق و شەرەف ونامووس و هتد، بوونەتە ..بابەتی سوێندپێخواردن

 دوای دامه‌زراندنی له‌ ساڵی 1992 وه‌ك یه‌كه‌م ده‌زگای یاسادانان له‌ هه‌رێم به‌رده‌وام ڕووبه‌ڕووی قه‌یرانی هه‌مه‌جۆر بووه‌ته‌وه‌، هه‌ر له‌ داگیركردن و داخستن و دواتریش گوێڕایه‌ڵی بۆ پارته‌ سیاسیه‌كان، هه‌موو ئه‌مانه‌ وایكردوه‌ كه‌ نه‌توانێت به‌ كاری ڕاسته‌قینه‌ی خۆی هه‌ستێت و بڕیاره‌كان به‌ پێی یاسا ڕێك بخات ، كۆده‌نگی بۆ ئه‌و یاسایه‌نه‌ كۆبكاته‌وه‌ كه‌ ڕه‌هه‌ندی نیشتیمانیی هه‌یه‌، ئه‌مه‌ش وایكردوه‌ له‌ ده‌زگایه‌كی گرنگی به‌هاداره‌وه‌ ببێته‌ شوێنی پیاهه‌ڵدان به‌ سه‌ركرده‌ی پارتی سیاسی و .وتنی به‌ندو بالۆره‌ تیایدا

محه‌مه‌د حه‌میدتی، دەسەڵاتداری یەكەمی ئێستای سودانەو بە پڵنگە ڕەشەكەی عومه‌ر بەشیرو عه‌بدولفه‌تاح سیسییەكەی سودان ناسراوە، چونكە بە هەمان شێوەی كۆتایپێهێنانی خۆپیشاندانەكانی ئیخوان، حه‌میدتیش بە هەمان سیناریۆی سیسی كۆتای بە خۆپیشانداناكانی سودان هێناو دەیەوێت بە زەبری هێز دەسەڵاتی سودان . ‎پڵنگە ڕەشەكەی بەشیر كێیە؟

كەم نین ئەو ڕەخنەنانەی كەبەدرێژای مێژوو ڕووبەڕووی گەلی كورد و ڕامیاریستەكانیانی كرابێتەوە لەسەر دوور لەیەك و دووبەرەكی و دژایەتی یەكتر، هەمیشە و هەركات هەلێك هاتبێتە پێشەوە لەڕووكەشدا هەمووان پێشوازیان لێ كردووە، بەڵام لەناوەڕۆك و پشت پەردەدا دژ بەیەك كاریان كردووە و هەریەكەیان ویستوویانە بەپێی ئەقڵەتی خۆی هەنگاو بنێت، هەمەش نەك تەنیا خۆیانی ڕووبەڕووی شكست كردووەتەوە، بەڵكو بگرە گەورەترین ماڵ وێرانی بۆ ئەم گەلە سادە و پەرەتە .بەركەوتووە

ڕێكخراوی تیرۆریستی داعش لەسەرەتای دروستبونیەوە، وڵاتانی عەرەبی و ئیسلامی زۆرترین پشكیان بەركەوت لە ڕۆشتنی خەڵكی بۆ نێو ئەو ڕێكخراوە، بەڵام وڵاتانی ئەوروپاو ئەمەریكاش بێبەش نەبوون لەڕۆشتنی خەڵك بۆناو داعش، ئێستەو دوای ئەوەی دۆناڵد ترەمپی سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتوەكانی ئەمەریكا بەفەرمی نەمانی ئەو ڕێكخراوە توندڕەوەی لەسوریا ڕاگەیاندو عادل عەبدولمەهدی سەرۆكوەزیرانی عێراقیش هەمان ڕاگەیاندنی لەعێراق بڵاو كردەوە، بەڵام دوای نەمانی داعش، چیرۆكی جۆراو جۆر لەناویان دێتە بەرباسكردن و ئەبێت بەباسی گرنگی میدیاكان، نوێترین باسی نێو میدیا عەرەبی و جیهانیەكانیش چۆنیەتی مامەڵەی ڕۆژئاوایە لەگەڵ داعشە گەڕاوەكان بۆ وڵاتی خۆیان، لەنێو ئەو وڵاتانەش ئەمەریكایە كەخۆی سەركردایەتی دروستكردن و لەناوبردنیشی كردون،سایتی دەقایق نێت لەوبارەیەوە نوسیویەتی دوای ئەوەی هەزاران چەكداری تیرۆریستی داعش لە سوریاو (بەدەستی هێزەكانی هەسەدە) دوا مۆڵگەیان لەدەستدەدەن و زۆربەیان .بەدیلی دەكەونە دەستی سوپای هەسەدە

وشەی ژاپۆن بە ژاپۆنی پێی دەوترێت( نیهون) واتە سەرچاوەی خۆر، وڵاتێكی ڕۆژهەڵاتی ئاسیایە، دەكەوێتە نێوان زەریای ئارام و دەریای ژاپۆن، زۆرترین كەنداوی هەیە كە ژمارەیان دەگاتە سێ هەزار كەنداو، ڕووبەری شاخاویی ڕێژەی لە %70ی كۆی خای ژاپۆن پێكدەهێنێت، ئەو وڵاتە لە 47 پارێزگا پێكدێت پارێزگاكان لەسەر بنەمای .جوگرافیا دابەشكراون، ژمارەی دانیشتوانەكەی128 ملیۆن كەسە

لەدوای دروستبوونی بەھاری عەرەبی و دەرکەوتنی ئەو زانیارییە نھێنیانەی کە ئەمریکا کار بۆ ئەوە دەکات کە رووبەروی راستەوخۆی ئێران ببێتەوە، ئێرانییەکان پشتوێنەیەکی بەھێزیان بەناوی ھیلالی شیعی لە رۆژھەڵاتی ناوەراست و ئەفغانستان و ئاسیا دروستکرد، ئەم پشتوێنەیه‌ کار بۆ ئەوەدەکات کە ئێران وەک ئەوەی ئێستا .کە ھەیە بپارێزت و بەبەھێزی بمێنێتەوە

بەهاری عەرەبی ڕووداوێکی گرنگ بوو لە مێژووی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، ئەمریکا تێڕوانینی لەسەر بەهاری عەربی چیبوو لەوکاتەدا، ئایا پشتگیری خۆپیشاندانەکانی دەکرد، یاخود بەپێچەوانەوە، ئایا ئەمەریکا پێشبینی ئەم تەقینەوەی دەکرد؟ هەموو ئەم پرسیارانە هیلاری کلینتۆن وەزیری دەرەوەی ئەو کاتەی ئەمەریکا، لە .یاداشتەکانیدا ئاماژەی پێیدەکات و زانیارییەکان لەو بارەوە دەخاتە ڕوو

تاڵەبانی‌و نەوشیروان مستەفا، بەجیاو هەریەكەیان كۆمەڵێك مەسئولی پشت دەرگاو ناولە گیرفانیان لەگەڵدابووە، لەسێبەری ئەواندا، هەندێكیان بون بەناوو ناوبانگ، بەڵام لەبەرئەوەی لە بیركردنەوە، خەیاڵی هونەری سیاسەت، پەیوەندی و مونافەسەو ململانێدا،

هەرچەندە بەرهەم ساڵح،سەرۆك كۆماری عێراق خۆی حازر كردوە بۆ بەشداری لە مەراسیمی سوێندخواردنی نێچیرڤان بارزانی وەك سەرۆكی هەرێم،بەلام بەهۆی بە بنبەست گەیشتنی رێكەوتنی یەكێتی و پارتی لەسەر پرسی كەركوك هێشتا دیار نییە كە بەشداری دەكات یاخود نا.

سۆراخى وێنه‌كه‌ ته‌رمی لاوێكی ته‌مه‌ن كه‌م له‌سه‌ر تاته‌ شۆرێكه‌، به‌پێی خوێندنه‌وه‌ی دۆخی وێنه‌كه‌، بینه‌ر له‌وه‌ تێده‌گات ئه‌مه‌ ته‌رمی پێشمه‌رگه‌یه‌كی شه‌هیده‌. .دیمه‌نه‌كه‌ غه‌مگین و تاسه‌هێنه‌ره‌، داخۆ ده‌بێت ئه‌و گه‌نجه‌ خێر له‌خۆ نه‌دیوه‌ كێبێت وا به‌بێ نازی و دوور له‌ كه‌سوكار، ته‌رمه‌ ساردو سڕه‌كه‌ی كه‌وتووه‌

لەگەڵ ئەوەى کە ئیسلامییەکانى کوردستان یەک لەشکرى گەورە کادیرى بانگخوازو ڕۆشنبیرو ئیعلامى و زانستى ڕەوشت بەرزو بۆ خوا سوڵحاویان هەیە، بەڵام هەستى گۆڕین و خۆ نوێکردنەوەیان بە گشتى کەمە، ئەوان هەمیشە لە کۆنگرەکان پەیمان نوێدەکەنەوە کە سوربن لەسەر دەستگرتن بە بڕیارە پێشوەکان و دانانەوەى کەسە .کۆنەکان، هەمیشە لە کۆنگرەکان دوپاتى دەکەنەوە کە زیاتر لە جاران سورن لەسەر پەیڕەو و بڕیارەکان و پاراستنى سەوابیتەکان