ئامادەکردنی: یوسف بورهان
زیرەکیی سۆزەکی نیشانەیەکی گرنگی پێگەیشتوویی سۆزدارییە و پێوەرێکی گرنگە بۆ دەستەبەرکردنی پێداویستییەکانی ژیان.
زیرەکیی سۆزەکی (EQ) بریتییە لە ناسین، پێزانین و تێگەشتن لە هەست، سۆز و هەڵچوونیی خۆیی و کەسانی دیکە، هەروەها بەڕێوەبردن و ئاراستەکردنیان بێ کەم و کوڕیی و بە درووستی.
بوونی کارامەیی زیرەکیی سۆزەکی یەکێکە لە مەرجە سەرەکییەکانی سەرکەوتن لە پەیوەندییەکاندا. زیرەکیی سۆزەکی (EQ) یەنگانگیری زیرەکیی‌پێو (IQ) نییە، بەو واتایەی ڕەنگە کەسێ لە کار، پیشە، فێرگە، زانستگە و ... هتد، زیرەک و سەرکەوتوو بێت، بەڵام لەڕووی کۆمەڵایەتی، سۆزداری و ژینی تایبەتییەوە شکستخواردوو بێت؛ بۆیە تاک بەمەبەستی باشترکردنی پەیوەندییەکان و سەرکەوتن لەڕووی کۆمەڵایەتی و سۆزدارییەوە پێویستی بە کارامەیی زیرەکیی سۆزەکییە. بەگشتی، زیرەکیی سۆزەکی لە پێنج پێکهاتەی سەرەکی پێکدێت:
۱. پێزانینی خۆیی
۲. هاندانی خۆیی
۳. بەڕێوەبردنی هەستەکان (لێهاتوویی سۆزەکی)
٤. بەڕێوەبردنی پەیوەندییەکان (لێهاتوویی سۆزەکی)
٥. هاوسۆزی ٭ ئەو کەسانەی (نێر و مێ) کە کارامەیی زیرەکیی سۆزەکییان نەبێت، ئەوا لێهاتوویی کۆمەڵایەتییان نییە، واتە لەڕووی پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکانەوە لاوازن، بەهەمانشێوە لە ژیانی هاوسەرێتی و سۆزداریشدا لاوازن.
٭ تایبەتمەندی کارامەیی زیرەکیی سۆزەکی لە ئافرەتاندا:
۱. کەسایەتییەکی ئارام و هێمنی هەیە. ۲
. متمانەی بەخۆی هەیە
. ۳. دڵگیری، ئارامی و سەنگینی لە ڕووخساریدا دەدرەوشێتەوە.
٤. کەسایەتییەکی ساغ و ئاسوودە و بەرزەخۆیی هەیە.
٥. گرفتاری خۆپەرستی، خۆبەزلزانی و ڕەفتاری نەرێنی نییە.
٦. لە پەیوەندییەکانیدا (هاوڕێیەتی، خێزانی، هاوسەرگیری) وەفادارە.
۷. لە ئەرکەکانیدا بەرپرسیارەو خۆگرە.
۸. سەربەست و ئامانجدارە؛ بە درووستی ئامانجەکانی هەڵدەبژێرێت و بێ‌کەمو کوڕیی ئامانجەکانی دەپێکێت.
۹. بوێرانە و لەسەرخۆ هەڵسوکەوت دەکات.
تایبەتمەندی کارامەیی زیرەکیی سۆزەکی لە پیاواندا:
۱. بەبڕشت، بڕوابەخۆبوو، هیوابەخشەو سەربەخۆیە.
۲. لە دەربڕینی هەستەکانیدا لێزانە.
۳. بە کارامەیی هەستەکانی دەردەبڕێت، بەجۆرێ کاریگەریی لەسەر بەرانبەر درووست دەکات.
٤. بەرانبەر ئەویندار و هاوسەرەکەی وەفادارە.
٥. بەرانبەر خزم و خوێش دڵسۆز و میهرەبانە.
٦. چاودێر و پاڵپشتی‌خوازە.
۷. خۆویست و لەخۆبایی نییە.
۸. هەست بە بەپرسیارێتی دەکات.
۹. گەر تووشی هەڵەیەک ببێت، خاکییەو داوای لێبووردن دەکات.
٭ زۆرێک لە توێژینەوە زانستییەکانی زانستگە ڕۆژهەڵاتی و ڕۆئاواییەکان جەخت لەسەر ئەوە دەکەنەوە کە لەڕووی زیرەکیی سۆزەکییەوە ئافرەتان کارامەترن.