‎”من فەیسبوكم هەیە كەواتە من هەم

2020-12-24

ئەبوبەکر حەسەن


١

‎مرۆڤ لەو شوێنەیە كە دانیپێدادەنرێت. لەو جێگەیەدایە كە پەراوێزێك هەیە بۆ دەركەوتن و بەشداریكردن. هاوڕێ لە گەڵ ئەمەشدا مرۆڤ بوونێكە لە دەرەوە، ئەگەر بوونی بە تەواوی یەكسان نەبێت بە دەرەوە لە دەرەوەبوون. بەمشێوەیە داننان بە مرۆڤدا، داننان و ناسینەوەی ئەم مرۆڤە
reconnaissance
‎ لە دەرەوەدا دەبێت. بۆ ئەوەی هەبم و بۆ ئەوەی ناسینەوەیەك بەم هەبوونەمدا هەبێت و بەری بكەوم دەبێت لە دەرەوە بم لە ناو پەیوەندییەكانمدا بە ئەوانیترەوە.

٢
‎مۆدێرنە بە ئاستێكی گەورە هێنانە دەرەوەی مرۆڤە لە خۆی، بە ئۆبژەكردنی مرۆڤە لە دەرەوەی خۆی. ئەم هێنانە دەرەوەیە تەنیا ئاستێكی ئۆنتۆلۆژی بە خۆیەوە نەگرتووە، بەڵكو هاوڕێی و لێكەوتەی مەعریفەیەكە كە لە هەناوی ئەم مەعریفەیەدا دەسەڵاتێك هەیە بۆ كۆنترۆڵكردن و دیسپلینكردنی.دەسەڵاتێك هەیە لە ڕێگەی كۆدەزگای جیاوازەوە دەیهێنێتە دەرەوە بۆ هێنانەژێر بار. لێرەدا و هاوڕا لە گەڵ میشێل فوكۆدا دەگەینە ئەو دەرئەنجامەی كە مۆدێرنە ئیپستمێكی تەواو نوێیە، وە تەواوی ئەو دیسپلینە زانستییانەی لە مۆدێرنەدا دەردەكەون و دەبن بە گوتارێكی با ( بایۆلۆژیا، ئابووری سیاسیی، فیلۆلۆژی و زماننەوانی) هەرچی لقێك كە لەم زانستانە دەكەونەوە، ستراتیژی كاركردنیان هێنانەدەرەوەی مرۆڤەو لەوێشەوە خودسازی و سوژەسازییەك لە ناو ڕەوایەتی و دانپیانانەكانی ئەم زانستانە، بە زانستە مرۆیی و كۆمەڵایەتییەكانیشەوە.

٣

‎پرس و كێشەیەكی گەورەی ئەم دەرخستن و هێنانە دەرەوەیە (وەك یەكلێكردن)ی هەموانە. بە مانایەكی دیكە وا گۆشمان دەكات و بەشێوەیەك تەلقینمان دەكات كە ئێمە وەك (تاك و تاكبوون) لە دەرەوەین، وە وەك تاكێك دانمانپێدا دەنێت لە ڕێگەی (ئەكاونت و ماڵپەڕی) كەسی و گرووپیی خۆمانەوە. لێرەو لە ئێستادا هەر یەك لە ئێمە خۆیەتی و سەرقاڵی كردەی خۆبوون و بە خودبوونە. لە كاتێكدا هەموان وەك یەكن لە سایەی شێوازی شاراوەو ئاشكرای كاركردنی ئەم فەزا مەجازییە بۆ ئەوەی وەك یەك بین، یاخود بۆ ئەوەی كۆدێك بین، كۆدكراوێك بین لە لایەن دەسەڵاتەوە.

٤

‎لەم فەزا مەجازییەداو، لە واقیعیشدا كە دەمان هێننە دەرەوەو، فریوخواردن و سیحرو تەلیسمی دەرە وامان لێدەكات كە ئەمە (خۆمانین) وە دەسەڵاتی (بە تێگەیشتنە فوكۆیەكەی) بە ئیمانێت سەرقاڵی كۆنترۆڵكردنمانە، لێرەدا چ ئەكتێكی بەرەنگاری، چ ئیمكانێك بۆ بەرەنگاری دەمێنێتەوە؟ كە ئێمە لە دەرەوە دانپانراوین، وە هەر دووركەوتنەوەیەكیشمان لە دەرەوە (لە فەیسبوك و فەزای مەجازی) جۆرێك لە هەست و هەستكردنی ڕۆحی و سایكۆلۆژی دەخولقێنێت بەو شێوەیەی كە جێماوین و دانمان پێدا نانرێت.
‎دابڕاوین، شتێك دەگوزەرێت بە بێ ئێمەو دەبێت ئێمە لەوێ بین و تێیدا بەشدار بین
‎بە ئەندازەیەك، بە ئاستێك ئەم دەرەوەیە بووە بە ناوەكی و هەناوی، ناتوانین هەناومان جیاواز لەم دەرەەەە لەم لە دەرەوەبوونە بناسینەوەو جیای بكەینەوە