ــ بەیاسایەک شیعەکان عێراق و کوردستان دەخەنە سەر مەزهەبی جەعفەری
ماوەی دوو ساڵە شیعەکان بە ووردی لەڕێگای یاسا ناس و پەرلەمانتارە مەزهەبی و ئاخوند و شەریعەتزانەکانیان سەرقاڵی داڕشتنەوەی یاسای مەدەنی عێراقن ، 

تەواوی کوتلە شیعەکان لەژێر سەرپەرشتی داواکاریەکی نوسینگەی سیستانی سەرقاڵی هەڵتەکاندنی بنەماکانی یاسای مەدەنی عێراقین کە پشت بە مەزهەبی سوونە دەبەستێت بۆ دانانی یاساکان لە تەواوی دادگا و دام و دەزگا فەرمیە دەوڵەتیەکان .

فراکسیۆنە شیعەکان لابردنی محمد حلبوسی و ناکۆکی نێوان سونەکان و دانەنانی سەرۆکێکی سونە و ناکۆکی نێو فراکسیۆنە کوردیەکانیان قۆستۆتەوە و بەفرسەتێکی زێرینی دەزانن و پەلەیانە بەزووی و بەبێدەنگی مەترسیدارترین یاسا لەمێژووی عێراق دا تێپەڕێنن و بۆ ئەوەش ئەوەندە تووندن کە دانوسان و هەر جۆرە دانیشتن و ڕێکەوتنێک بەتووندی ڕەت دەکەنەوە و ئامادەنین پڕۆژە دڵخوازەکەیان بەخواستی سونە و کوردی سوننە مەزهەب قەڵەم کاری بکرێت .

پڕۆژە یاساکە بەڕای زۆرێک لە شارەزایانی یاسایی و پەرلەمانتاران و ئاگایانی دۆخەکە مەترسیدارە و لە ناواخن دا دەقی زۆر مەترسیدارتری تێدایە و لەچەند ساڵی داهاتووشدا کوردستان و عێراق دەکاتە ویلایەتێک لە ئێرانی شیعە مەزهەب .

بنەماکانی یاساکە پشتی بەستوە بە تێروانین و فەتوا پەڕگیرە توندەکانی ئیمام جەعفەری سادق ، ئەو پیاوەی بە ڕاگری بیری شیعە .

لە یاساکەدا ماڕەبڕینی کچان لە تەمەنی نۆ ساڵی دا ڕێگا پێدراوە جگە لە مسیار و سیغە و موتعە و زەواجی کاتی لەسەفەر و ماڵ دەرچووندا .

لە سەد ساڵی ڕابردووی عێراق دا بنەمای یاسا عێراقیەکان پشت بەستوو بوە بە بیر و ئایدیا و فەلسەفە و تێڕوانینەکانی چوار مەزهەبە دیارەکەی سونە و لەنێویان دا ئیمامی شافعی ، بەڵام لە دوای داگیرکردنی عێراق و کەوتنە دەستی دەسەڵات لەلایەن شیعەکان هێنانی یاسای جەعفەری خەونێک بووە کە ئیستا خەریکە دەکرێیە واقیعێک و فەرز دەکرێت بەسەر عێراقی فرە ڕەنگی فرە مەزهەب دا .

پڕۆژە یاساکە نەک هەر لەنێوخۆ بەڵکو لەسەر ئاستی دەرەوەش زۆرترین کاردانەوەی بەدوای خۆیدا هێناوە ، ڕێکخراوە نێودەوڵەتیەکان هۆشداریان بە حکومەت و دەسەڵاتە شیعەکە داوە و بەپێچەوانەوە لەنێو شەقامی شیعی دا پێشوازیەکی گەورەی لەسەر دروست بووە و داوا دەکەن یاسا مەزهەبیەکە بەزووی تێپەڕێنریت .

پیاوانی شیعە زیاتر پەلەیانە و داوا دەکەن یاساکە پەلەی تێدا بکریت بەو پێیەی یاسای جەعفەری یاسایەکی تەواو پیاوسالارانەی مەزهەبی تائیفی ووردە و پیاو ڕۆڵی پاشای ماڵ دەبینێت .
2024-07-28