میراتی داعش بۆ میلیشیا عێراقییەكان بەجێماوە

2021-05-08

ڕاپۆرتێكی ئەمریكی ئاشكرای دەكات، كە میلیشیاكانی عێراق، دەستیان بەسەر كەلوپەل و كەرەستە بەجێماوەكانی داعشدا گرتووە، كە خۆی لە كۆنترۆڵ كردنی ئەو ناوچانە دەبینێتەوە، كە پێشتر گروپەكە داگیری كردبوو، لەگەڵ دەست بەسەرداگرتنی بیرە نەوتەكان و پەیوەندی بازرگانی لەسەر سنوری عیراق – سوریا و چەك و كەلوپەلە بەجێماوەكان.

سەنتەری " نیولاینز"ی ئەمریكی بۆ توێژینەوە، ڕاپۆرتێكی ورد و پڕ زانیاری بڵاو كردۆتەوە، كە پێشتر ئاشكرا نەكرابوو، زانیارییەكان تایبەتن بەوەی كە گروپە میلیشیاكانی نزیك لە ئێران سیستەمێكی نوێ-یان بۆ كۆنترۆڵ كردنی ناوچە ستراتیژییەكان كە عیراق بەسوریاوە دەبەستێتەوە، پەیڕەو كردووە، ڕأپۆرتەكە باس لەوەش ەكات، كە میلیشیاكان سودیان لە ڕوخانی داعش و لاوازی حكومەتی عیراق بینیوە

،،

بۆیە پەیكەرێكی ئەمنی و كۆمەڵایەتی و سیاسی و ئابوریان داڕشتوە، بەهۆیەوە كۆنترۆڵی ناوچە ستراتیژییەكانی عیراقیان كردووە.

راپۆرتە ئاماژە بەوەش دەكات، كە ئەو لاوازییەی دەسەڵاتدارێتی عێراق، وای لە چەكدارانی گروپەكان كردووە، كە خۆیان بخزێننە ناو هێزەكانی پۆلیس و ئاسایش و چاودێری جوڵەی هاوڵاتیان بكەن، هەروەها كۆنترۆڵی بازرگانی لە رۆژئاوای عیراق بكەن و ناوچەیەكی زۆریش داگیر بكەن.
ڕاپۆرتەكە زیاتر لەسەر كردەوەی گروپەكان دەنوسێت و ئاشكرای دەكات كە" ئەو میلیشیانە هەڕەشە لە ڕۆژنامەنوسانیش دەكەن، ئەو ڕێگایەنەی كە دەچنەوە سەر ڕێگا بازرگانیەكان دادەخەن و ناهێڵن رۆژنامەنوسان پێی بگەن،هەروەها دەیان كەسیان لە گوندەكانەوە بۆ شوێنی دیكە گواستۆتەوە، هەروەها ئەو میلیشیانە بۆ دانانی كەسانی خۆیان لە شوێنەكان هەڕەشە و كاری توندوتیژی ئەنجام دەدەن، ئەمە جگە لەوەی بەرپرسن لە چەندین كۆلێژی گرنگ و چەندین خوێندنگەشیان كردۆتەوە، كە هیچ پابەندنین بە ڕێنمایی و یاسا ناوخۆیی و فیدراڵیەكان".

هەرچی پەیوەست بە دۆخی موسڵیشە، ئەوە میلیشیاكان دوای نەمانی گروپی تیرۆرستی داعش، دەستیان كرد بە یاریكردن بە خاوەندارێتی زەوییەكانی موسڵ و دیمۆگرافیایان گۆڕی، هەروەها لە ناوچەكانی دەشتی نەینەوا " سهل نینوی"، پارچە زەوی بەسەر چەكدارەكانیاندا دابەش دەكەن، ئەو گوندانە لەدەوروپشتی موسڵن و زۆرینەی دانیشتوانەكەی مەسیحین.
راپۆرتە ئەمریكیە ئەوەش ئاشكرا دەكات، كە میلیشیاكان زیاتر لە 72 كێڵگەی نەوتیان لە ناوچەی گیارە لە باشوری موسڵ داگیر كردووە، كە پێشتر لەژێر دەستی داعشدا بوو، هەروەها گروپەكان رۆژانە دەست بەسەر 100 تانكەری گواستنەوەی نەوتی خاودا دەگرن.

ئەم چەكدارانە لەڕێگای دانانی خاڵی پشكنین، كە لەسەرانسەری وڵاتدا بەشێوەیەكی نایاسایی دایانناوە، رۆژانە سەدان هەزار دۆلاریان دەستدەكەوێت.
كارێكی دیكەی گروپەكان، ئەوەیە كە لەبەرامبەر پاراستنی چێشتخانە گەورەكان، داوای 1000 بۆ 3000 دۆلار دەكەن، خۆ ئەگەر خاوەنەكەی پێی نەدان، ئەوە چێشتخانەكە دەسوتێنن یان دەیتەقێننەوە، پاشان كردەوەكە دەخەنە ئەستۆی سوپای عیراق، یان چەكدارانی داعش.

ڕاپۆرتەكە، بەشێك لە سیاسیەكان بە هاوكاری كردنی میلیشیاكان تۆمەتبار دەكات، بەوەی لەبەر بەرژەوەندی تایبەتی خۆیان، لەچەندین بۆنەدا وەسفیان كردوون،ئەم كارەش بۆ پاڵپشتی سیاسی و بەدەستهێنانی لایەنی مادی دەكەن.
كارۆلین رۆز توێژەری سیاسی و یەكێك لە ئامادەكارانی ڕاپۆرتەكە دەڵێت:

،،

" یەكێك لە هۆكارەكانی هەڵگەڕأنەوەی ئەم گروپانە بۆ لاوازی دەسەڵاتدارێتی عیراق دەگەڕێتەوە،ئەم میلیشیا شیعانە دەستیان بە جومگە هەستیارەكانی دەوڵەت گەیشتوە".


ئەو توێژەرە بە دووری نازانێت، كە ئێرانیش بەرپرس بێت لەم دۆخەی كە عیراقی بەهۆی ئەم میلیشیانەوە تێكەوتووە،لەو بارەیەوە دەڵێت:" ئەم دۆخەی عیراق خزمەت بە گەلی عیراق و حكومەتی عیراق ناكات،هەروەها سود بە ئەمریكیەكانیش ناگەیەنێت، تەنها ئێران سود لەم دۆخە وەردەگرێت"، بەڵام توێژەرەكە ئاشكرای نەكردووە، كە ئێران لەم گروپانە بەدیاری كراوی چەندی دەست دەكەوێت، بەڵام دەڵێت:" لەوەیە ملیۆنەها دۆلار بێت".
لە كۆتاییدا راپۆرتەكە ئاشكرای دەكات، كە هێزەكانی ئەمریكاو هاوپەیمانان هەستیان بەم مەترسیە كردووە و ئاگادارن، بۆیە داوا لەهاوپەیمانان دەكات، كە پاڵپشتی عیراق بكەن، بۆ ڕووبەڕووبونەوەی ئەو چەكدارانە.