كشانەوەی ئەمەریكا لە عێراق، تەنها نمایشێكی دیپلۆماسییە؟

2021-08-10

هەرچەندە حكومەتی عێراق و ویلایەتە یەكگرتوەكانی ئەمریكا، لەسەر كشانەوەی هێزە بیانییەكان لە عێراق ڕێككەوتوون، هەروەها پێشتریش پەرلەمان داوای چوونە دەرەوەیانی كردووە، بەڵام هەموو هێز و لایەنە عێراقیەكان بە ئەوانەی لە ئێرانیشەوە نزیكن، نایەنەوێت هێزەكانی ئەمریكا بە تەواوی لە عێراق بكشێتەوە، كەواتە چۆن؟
لە دواین سەردانی مستەفا كازمی سەرۆك وەزیرانی عێراق بۆ ئەمریكا و چاوپێكەوتنی لەگەڵ جۆبایدن سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتوەكانی ئەمریكا، هەردوو لایەن ڕێك كەوتن كە تا كۆتایی ئەمساڵ، سەرجەم هێزە شەڕكەرەكان لە عێراق بكشێنەوە و كاری هێزە ماوەكانی ئەمریكاش تەنها راوێژكاری و هاوكاری لۆجستی دەبێت.
لە بەیاننامەیەكی هاوبەشدا میكانیزمی مانەوەی هێزەكانیان ئاشكرا كرد، كە "پەیوەندییە ئەمنیەكانی نێوان واشنتن و بەغداد بۆ رۆڵی تایبەت دەگۆڕێت، كە خۆی لە مەشق پێكردن و ڕاوێژكاری و هاوكاری و ئاڵوگۆڕی زانیاری هەواڵگری دەبینێتەوە".
هەروەها " بنكە سەربازییەكانیش ئەوانەی كە هێزە بیانیەكانی تێدا دەبێت، ئەوە بنكەی عێراقیە و بەپێی یاساكانی عێراق مامەڵە دەكەن".


ئەم كشانەوەیە نمایشێكی دیپلۆماسییە؟
پێش ئەوەی مستەفا كازمی سەردانی ئەمریكا بكات، رۆژنامەی " نیویۆرك تایمز"، ڕێكەوتننامەی كشانەوەی ئەمریكای لە عێراق بە " نمایشێكی دیپلۆماسی" ناوزەند كردبوو، هەروەها كەناڵی " صابرین نیوز" كە سەر بە میلیشیاكانی حەشدی شەعبیە لە تێلیگرام، ڕەخنەی لە ڕێكەوتننامەكە گرت و ڕایگەیاند" هیچ سەربازێكی ئەمریكا ناكشێتەوە... تەنها ناونیشانی كارەكەیان لەسەر كاغەز دەگۆڕدرێت".
هۆكاری ئەوەی كە بۆچی كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا بە شانۆیی ناو دەبەن، بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە، كە هەموو لایەنەكان لە دواخستنی كشانەوەكە نەرمی دەنوێنن، ئەمە جگە لەوەی كورد و سوننە هەر لە بنەڕەتەوە لەگەڵ كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا نین، هەروەها لایەنە بەشێكی دیكەی سەركردە سیاسی و سەربازییەكانیش،

،،

تەنها بە ڕاگەیاندراو لەگەڵ كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكان و بە نهێنی نایەنەوێت هێزەكان بكشێننەوە، تەنانەت ئەو هێزانەشی سەر بە ئێرانن، چونكە ئێرانیش لە كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا سودمەند نابێت.


ڕیناد مەنسور بەڕێوەبەری پڕۆژەی دەستپێشخەری عێراق لە پەیمانگای چاتام هاوس لە لەندەن، دەڵێت:" زۆرینەی سەركردە عێراقیەكان دركیان بە گرنگی مانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق كردوە، تەنانەت ئەو سیاسیانەشی كە بە ئاشكرا باسی ناكەن".
دەشڵێت:" ژمارەیەكی كەمی سەركردە سیاسیەكان،ئەوانەی كە نیمچە سەربازین، دەیانەوێت هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق بە تەواوی بكشێتەوە و پەیوەندییەكانیان لەگەڵ ئەمریكادا بپچڕێنن".


كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكابە زیانی ئێران دەشكێتەوە:
بوونی هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق، واتە بوونی پەیوەندییەكی فراوانی عێراق لەگەڵ وڵاتانی رۆژئاوا، ئەگەر هات و ئەمریكا بكشێتەوە، ئەوا زۆر نزیكە بەریتانیان و ئەڵمانیاش بكشێننەوە،ئەوا لەو كاتەدا عێراق بەدەستی خۆی، خۆی گۆشەگیر دەكات.
ڕیناد مەنسور بەڕێوەبەری پڕۆژەی دەستپێشخەری عێراق، لەو بارەیەوە دەڵێت:" بەشێوەیەكی گشتی، ئەمریكا كەشێكی بۆ نوێنەرایەتی رۆژئاوا لە عێراق فەراهەمكردووە،بە واتایەكی دیكە، ئەگەر ئەمریكا بكشێتەوە، ئەوا وڵاتانی دیكەی وەك بەریتانیا و ئەڵمانیا دەكشێ،ەوە، لەو كاتەشدا عێراق دەكەوێتە دۆخێكەوە، كە دەرگای رۆژئاوای لەسەر دادەخرێت".
ئەم سیناریۆیە، لایەنە نێودەوڵەتیەكان لەگەڵیدا نین، تەنانەت ئێرانیش كە ڕكابەری سەر سەختی ئەمریكایە،چونكە تاران كشانەوەی تەواوی هێزەكانی ئەمریكا بە پێویست نازانێت،چونكە ئێران سود لەوە دەبینێت، كە عێراق سنورەكانی لەگەڵ وڵاتانی دەرەوە كراوە بێت، بەتایبەت لەگەڵ وڵاتانی رۆژئاوایی، چونكە عێراق بۆ ئێران تاكە دەرچەیە كە بتوانێت بەهۆیەوە كەمێك قورسی سزا سەپێندراوەكانی سەری سوك بكات.

كۆتایی شەڕ كردن:
عێراق هێشتا پێویستی بە هێزەكانی ئەمریكا هەیە،چونكە لەڕووی پراكتیكیەوە، بەتایبەت لەكاتی هێرشەكان سوپای عیراق پێویستی بە پاڵپشتی ئاسمانی هێزەكانی ئەمریكا هەیە، هۆكاری ئەمەش بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە، كە تاكو ئێستا هێزی ئاسمانی عێراق لاوازە،لەلایەك ناتوانێت ڕووبەڕووی هێرشی فرۆكە بێفرۆكەوانەكان ببێتەوە و لەلایەكی دیكەشەوە بۆ هێرشی ئاسمانی بۆ سەر داعش ڕووبەڕووی كێشە دەبێتەوە.
لەسەر ئەو بنەمایەی سەرەوە، عێراق هێشتا ناتوانێت دەستەبەرداری هێزەكانی ئەمریكا ببێت، بۆیە دەیەوێت بەشێوەیەكی دیپلۆماسی و بە گۆڕینی كاری هێزە بیانیەكان، هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق بهێڵێتەوە.