کوردی
عربي
English
سیاسی
ئابووری
توێژینەوە
کولتور
فۆتۆستۆری
مەڵتی میدیا
بەرنامەکان
پۆدکاست
بیرووڕا
English
عربي
وتار
«ئۆبامایزم…ترەمپیزم»
محمد خۆشناو
2025-01-18
ئەوە زیاتر لە پانزە ساڵ دەبێت دیاردەی باراک ئۆباما و دۆناڵد ترەمپ و ئەم چەند ساڵەش « ئیلیۆن ماسک - ماسکیزم » کە خۆی لە پتەوکردنی « فاشیزمی تەکنۆلۆژیایی» دەبینێتەوە بۆتە جێگەی مشتەومڕ و ، هزر و بۆچون و ئاراستەکانیان جێگەی گفتوگۆ و ناکۆکی و کێشەی تووند بووە ، «ئۆباما» و «ترەمپ» دوو ڕوئیای دژ بەیەک سەبارەت وڵاتەیەکگرتووەکان و جیهان هەیە ، ئۆباما ، ترەمپ بەوەدەبینێت کە هاودژی ئەوشتانەیە کە ئەمەریکای ڕاستەقینە لەسەری وەستاوە ، بەڵام ترەمپ بەبۆچوونی ڕەگەزپەرستیی دەڵێت : ئۆباما لەسەر خاکی ئەمەریکا لەدایک نەبووە و گومان هەیە کە ئەو مەسیحی بێت و ، ناوە تەواوەکەی باراک حسین ئۆبامایە ، جگەلەوەش هەردووکیان دیدگای سیاسیی و کۆمەڵایەتی و ئابووری-یان جیاوازە ، ئۆباما پێی وایە کە کۆمەڵگەی ئەمەریکی دابەش نەبووە و ئەوەی وادەڵێت تووشی وەهم بووە ، ترەمپ پێچەوانەی ئەوە ، کاتەکەی خۆی بۆ ئەو هزرە تۆباویانە بەسەرنەبرد و ، ئەو وەهمەشی نیە کە دابەشبوون هەیە ، بەڵکو هەوڵی زیادکردنی دابەشبوون دەدات و ، هەمیشە قسەی بە نەیارەکانی خۆی بە «ئەوان» دەکرد ، ئۆباما دەیگووت «ئێمە» واتە پاڵپشتیکار و ئۆپۆزۆسیۆن ، «ئەوان»ی ترمپ واتە زۆرن ئەوانەی دژایەتی دەکەن ، نەیارە دیموکراسیەکان ، نوخبەی فکری و سیاسی ، ڕاگەیاندن و ڕۆژنامەگەری ، کۆچبەران و ئیسلامی تووندڕۆ و چین و هی تریش ، ئۆباما بڕوای وایە کە هێز لەسەر یەکگرتن وەستاوە ، بەڵام ترەمپ هێز لەمیانی دابەشبووندا دەبینێت ، لە سیاسەتی دەرەوەدا ترمپ نزیکە لە واقع ، بەڵام ئۆباما زیاتر خەون و خەیاڵ ، ئۆباما بڕوای بە بەکارهێنانی هێزی نەرم لەجیاتی عەزەڵات هەبوو ، ئەوەبوو شۆڕشی «بەهاری عەرەبی» لەڕێگەی ئیخوان موسلیمین هەڵگیرساند و ، پشتگیری ئێران-ی کرد وەک یاریکەرێکی ئیقلیمی و عێراق-ی تەسلیم کرد و ، چاوپۆشیشی لەوەکرد کە هەژموونی بەسەر غەززە و لوبنان و سوریا و یەمەن دا هەبێت بە ئامانجی چارەسەرکردنی بەرنامە ئەتۆمیەکەی ئێران ، بەڵام هەموو بینیمان ناوچەکەی تووشی چ کارەساتێک و بوومەلەرزە و ماڵوێرانی کرد ، بەڵام کە ترەمپ هاتە دەسەڵات ، ڕێکەوتنامەی ئەتۆمی هەڵوەشاندەوە و بڕواشناکەم ئەمجارە لێگەڕێت کێشەی ئەتۆمی ئێران و جەنگی ڕوسیا و ئۆکراینا ئەوها بمینێت ، ئۆباما بڕوای بە هزری لیبڕال و ژیانی نوێ و کۆمەڵگەی ئازاد و پیرۆزکردنی بازاڕ بوو ، بەڵام ترەمپ دروشمی « یەکەم ئەمەریکا » و «گەڕاندنەوی مەزنایەتی ئەمەریکا» و سەفەقات و پۆپۆلیستیەکەی کە توانای سەرنجی هەوادارانی هەتا لەدەرەوەی پارتی کۆماری ڕاکێشێت و ، جگە لەوەش ترەمپ کەسێک بوو کە توانی نزیکبکەوێتەوە لە چینی کرێکار و زمانی شەقام و تەفزیلی بکات بەسەر نوخبەی لیبڕالی گۆشەگیر لە بزاڤی جەماوەریی ، ترمپ توانی لووتبەرزی ئۆباما بەسەر ئەوانەی تر بۆ پڕۆژەی تێکدانی وڵاتان ڕابگرێت و ئیعلانی مردنی کۆترۆڵبوونی لیبڕالیەتی ئەمەریکی بەسەر ژیان و کۆمەڵگە و دەوڵەت کرد و ، توانی فەشەلی سیاسیە تەقلیدیەکانی ئەمەریکا بچەسپێنێت و خۆی وەک هاوڵاتیەکی ئاسایی نەک سیاسی پێشان بدات بەو پێیەی کە سیاسیەکان ئەو کەسانەن کە زۆرترین بێزارکەرن بۆ هاوڵاتی ئەوانەی نەیانتوانی باش ئیدارەی حوکم بکەن ، ترەمپیزم لە بنچینەدا لە کۆمەڵگەی ئەمەریکی بوونی هەبووە و لە سیاسەتیشدا ڕەنگی داوەتەوە و دەبێتە سەرەتای سەردەمێکی نوێ کە «ترامپۆفۆبیا-ترس لە ترەمپ»ی لەگەڵ خۆی هێناوە و ئۆبامایزم-یش دەبێتە ڕابردوو .
زیاتر بخوێنەرەوە
پێشڕەو محەمەد
شاگەشکەبوون بە خێڵ پاڵنەرە خێڵگەرییەکانی شادیی خەڵک بۆ جەنگی خێڵ
رێبوار حەمەلاو ئەحمەد
قوربانیانی بەپاڵەوانکردنی مەسرور بارزانی!
هیوا ئهحمهد
ڕۆڵی دیپلۆماسییەتی نێچرڤان بارزانی لە پاراستنی كوردستان دا
د. ڕێبین ئەحمەد ڕەشید
کوردستان: ڕابردوو، ئێستا و داهاتوو!
محمد خۆشناو
پێکهاتن و یەکلاکردنەوە بۆ چارەسەری جەنگ و ناکۆکیەکان !
بەهروز حاجی
حیساباتی ئەمریکا، لەشەڕی نێوان ئیسرائیل و ئێراندا؟
د. ڕێبین ئەحمەد ڕەشید
ئێرانی جاران، ئێرانی ئێستا و داهاتوو
عوسمان عەبدوڵا
بۆچی ئەمەریکاو ئیسرائیل نایانەوێت ئێران بڕووخێت؟
د. بەهرۆز عەلی
لەبەریەکهەڵوەشاندنەوەی سیاسەتە گشتییەکانی حکومڕانی نیزامی ئێران.
یەحیا کامیل
گەرووی هورمز بۆ ئێران وەک کارتی فشار یاخود کارتێکی خۆکوژی
ئەمانەش ببینە
بۆچی پڕۆسەی چەکدانان؟
بۆچی ئەشکەوتی جاسەنە؟
راستەوخۆ….پرۆسەی چەکدانانی پە.کە.کە کۆتای هات
راستەوخۆ…..ئامادەکاری دەکرێ بۆ مەراسیمی دانانی چەک لەلایەن پە.کە.کە
راوێژكارێكی پێشووی وەزارەتی كار و كاروباری كۆمەڵایەتی،وەزیرەكەی و وەزارەتەكە بەگەندەڵی ترسناك تۆمەتبار دەكات
راستەوخۆ.. ژیلیا لە شوێنی کارەساتەکەی سلێمانییە و زانیاریی نوێ لەبارەی دۆخی کرێکارەکان ئاشکرا دەکات
×
زمانەکان
کوردی
العربیة
English
بابەتەکان
سیاسی
ئابووری
توێژینەوە
کولتور
فۆتۆستۆری
مەڵتی میدیا
بەرنامەکان
پۆدکاست
بیروڕا
ئەرشیف
ئێمە کێێن
دەربارە
پەیوەندی
تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان
© 2025 Diplomatic Magazine