کوردی
عربي
English
سیاسی
ئابووری
توێژینەوە
کولتور
فۆتۆستۆری
مەڵتی میدیا
بەرنامەکان
پۆدکاست
بیرووڕا
English
عربي
وتار
حیساباتی ئەمریکا، لەشەڕی نێوان ئیسرائیل و ئێراندا؟
بەهروز حاجی
2025-06-23
دیدگای ئەمریکی لە ڕووبەڕووبوونەوەی ئیسرائیل و ئێران لە چوارچێوەی تۆڕێکی ئاڵۆزی پابەندبوونە ستراتیژییەکان، بەرژەوەندییە ئابوورییە گرنگەکان و فشارە سیاسییە ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەکان تێکەڵاون و جیاوازە.
ستراتیژی واشنتۆن لەسەر بنەمای "دووانەی پشتیوانی و هۆشیارییەوە" دامەزراوە، کەواتە ئامانجێتی هاوسەنگییەک لە نێوان ئەم بنەمایانەدا بەدەستبهێنێت.
سیاسەتی ئەمریکا لەم ڕوو بەڕوو بوونەوەیەی نێوان ئیسرائیل و ئێران لە نێوان ئەو بنەما سەرەکییە وەستاوە (پشتیوانی و هۆشیاری).کەلەیەکەمدا پابەندبوونێکی مێژوویی بۆ پشتیوانیکردن لە ئاسایشی ئیسرائیل وەک بەردی بناغەی ستراتیژی ناوچەیی لەڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و هەروەها دوودڵییەک کە ڕەنگە ڕایبکێشێتە نێو شەڕێکی هەمەلایەنە کە مەترسی لەسەر سەقامگیری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و بەرژەوەندییەکانی دروست بکات، لەئەگەری تێوەگلانێکی ڕاستەوخۆدا.
ئەمریکا هۆشیاری ئەوەی هەیە،کە لەئەگەری قوڵبوونەوەی شەڕەکە بۆ جەنگێک کە خۆی تێوە بگلێت، چەندقات زیانی پێدەگات، ئەویش لەبەر چەند هۆکارێکی ڕوون و دیار:
ــ سەقامگیری وزەی جیهانی دەکەوێتە بەرمەترسی و یەکێک لەوڕێگایانەش دەست بردنە بۆخنکاندنی گەرووی هورمز لەلایەن ئێرانەوە.
ــ هەروەها هاوپەیمانییەکانی لە کەنداو، جۆرێک لەناسەقامگیری بەخۆیانەوە دەبینن و پریشکی ئەوجەنگە درز دەخاتە نێوانیانەوە.
بۆیە کۆشکی سپی درک بەوە دەکات کە هەربەشدارییەکی ڕاستەوخۆی سەربازی لەوجەنگەدا پەیوەندییەکانی لەگەڵ هاوپەیمانانی دیکە وەک دەوڵەتانی کەنداو ئاڵۆزتر دەکات و دەکرێت ئەمریکا بخاتە ناو خولگەیەکی سەربازیی نەخوازراوەوە، کە دەشێت هاوسەنگیەک لەهاوپەیمانێتی لەناوچەکەدا دووبارە ڕەنگ ڕێژبکاتەوە،لەنێوان زلهێزەکان و وڵاتانی تری هەرێمی،بۆئەمریکا پڕ دەبێت لەمەترسی سیاسی و سەربازی.
بەگوێرەی ڕۆژنامەی نیویۆرک تایمز، ئەو سیناریۆیانەی لەناو دامەزراوەکانی ئەمریکادا لەسەرمێزەی گفتوگۆیە بژاردەی پێشکەشکردنی زانیاری هەواڵگریی فراوانتر و پشتیوانی لۆجستیکی لەخۆدەگرن، تا دەگاتە لێدانی سنووردار لەدژی ئامانجە ئێرانییەکان.
بژاردەی دیکەش کەوەک ڕۆژنامەکە ئاماژەی پێکردووە،بریتییە لە پاراستنی پشتیوانی سیاسی و دیپلۆماسی لە هەمان کاتدا بەردەوام بوون لە فشارەکانی ئیسرائیل بۆ ئەوەی ئۆپەراسیۆنەکانی زیاتر فراوان نەکات.
وەلێ ئیدارەی ترەمپ - سەرەڕای پشتگیرییە سەربازی و سیاسییەکانی - ترسی ئەوەی هەیە کە پەرەسەندنی ئەم شەڕە ببێتە هۆی شەڕێکی ناوچەیی فراوانتر کە بەرژەوەندییە ڕاستەوخۆکانی ئەمریکا بخاتە مەترسییەوە.
هەربۆیە ئەوەشی زیاتر وایکرد، ترەمپ ی سەرۆک لەکۆبوونەوەی لەگەڵ ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتەکەی لەدوای گەڕانەوەی لەکۆبونەوەی g7 نەگەن بەبڕیاێکی یەکلاکەرەوە کەزۆرلەکەسانی جاودێری نێودەوڵەتیی و دەزگا مێدیاییە جیهانیەکان بڕیاری قورس و یەکلاکەرەوە بدرێت دەگەڕێتەوە بۆ ناکۆکی لەناو ئیدارەی ئەمریکادا،
چونکە لە ئیدارەی ترەمپ ڕووبەڕووی ناکۆکی ناوخۆیی هەست پێدەکرێت لەسەر ئەوەی کە واشنتۆن تا کوێ و چەند دەبێ لە پشتیوانیکردنی ئیسرائیلدا بڕوات.
هەربۆیە ئەوەی زیاتر بەسەر کەشەکەدا زاڵ بووە لەو دانیشتنەدا پێدەچێت ئەو ڕایەبێت کەپێی باشترە بەشداریکردنی ئەمریکا سنووردار بێت بە هەواڵگری و پشتیوانی لۆجستی،نەک شەڕی ڕاستەوخۆی سەربازی هاوشانی هاوپەیمانەکەی.
بۆیە جۆرێک لەسەر لێشێواوی دەرگای بەسەر سیاسەت ی ئەو وڵاتەدا کراوەتەوە لەئەنجامی زیادبوونی فشارەکانی کۆنگرێس و گروپە کاریگەرەکانی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا کە داوای هەڵوێستێکی یەکلاکەرەوەتر بەرامبەر ئێران دەکەن کە بەشێکیان،داوا دەکەن ڕێبازێک کە بەرژەوەندییەکانی ئەمریکا نەخاتە مەترسییەوە،لەم ڕوداوانەی هاتۆتەپێش،ڕایەکی تریش پێی وایە،دەبێت توندتربن و لەگەڵ ڕاستڕەوە توندەڕەوەکانی ئیسرائیلدا یەکانگیربن.
زیاتر بخوێنەرەوە
د. ڕێبین ئەحمەد ڕەشید
ئێرانی جاران، ئێرانی ئێستا و داهاتوو
عوسمان عەبدوڵا
بۆچی ئەمەریکاو ئیسرائیل نایانەوێت ئێران بڕووخێت؟
د. بەهرۆز عەلی
لەبەریەکهەڵوەشاندنەوەی سیاسەتە گشتییەکانی حکومڕانی نیزامی ئێران.
یەحیا کامیل
گەرووی هورمز بۆ ئێران وەک کارتی فشار یاخود کارتێکی خۆکوژی
محمد خۆشناو
کۆماری ئیسلامی ئێران لەو شەڕەی ناوخۆی دۆڕاوە !
د. ڕێبین ئەحمەد ڕەشید
ئوسوڵی دزان و فروعاتی پاسەوانان
محمد خۆشناو
مووچە ، شمشێرەکەی دیموکلیس لەسەر ملی هاوڵاتی !!
سەردار قادر
بەهاکان گۆراون
سەرهەنگ فەرەج
لە یادی یەكێتیدا، بە كورتیی
محمد خۆشناو
دووفاقی لەناو کۆمەڵگەی کوردستانیدا !!
ئەمانەش ببینە
لەناوخۆی ئێران هەوڵی کودەتا بەسەر خامنەییدا دەدرێت..
موچەی كەی دێت؟ كێ بەرپرسە لەوەی بەسەر موچەخۆراندا دێت؟
ئەو سیخوڕە ئیسرائیلییەی هاوسەرگیری لەگەڵ ١٠٠ بەرپرسی باڵای ئێراندا کرد
ژووری نوستنی بەرپرسە باڵاکانی ئێران دەبێتە شوێنی مردنیان
وەزیری بەرگری ئیسرائیل: خامنەیی هەمان چارەنوسی سەدامی دەبێت
جاسوسەكانی موساد چۆن دڵی دەزگا هەستیارەكانی ئیرانیان بڕی؟
×
زمانەکان
کوردی
العربیة
English
بابەتەکان
سیاسی
ئابووری
توێژینەوە
کولتور
فۆتۆستۆری
مەڵتی میدیا
بەرنامەکان
پۆدکاست
بیروڕا
ئەرشیف
ئێمە کێێن
دەربارە
پەیوەندی
تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان
© 2025 Diplomatic Magazine