کوردی
عربي
English
سیاسی
ئابووری
توێژینەوە
کولتور
فۆتۆستۆری
مەڵتی میدیا
بەرنامەکان
پۆدکاست
بیرووڕا
English
عربي
وتار
لەبەریەکهەڵوەشاندنەوەی سیاسەتە گشتییەکانی حکومڕانی نیزامی ئێران.
د. بەهرۆز عەلی
2025-06-19
سیاسەتە گشتییەکانی کۆماری ئیسلامی ئێران بۆ بڕیاردانی سیاسیی و حوکمرانی وڵات، لەدوای مردنی ئیمام خومەینی لەساڵی ١٩٨٩وە دابەش بووە بۆ کۆمەڵێک دامەزراوەی فەرمیی و نافەرمیی، کە ئامانج لێی پاراستنی دەسکەوتەکانی شۆرشی ساڵی ١٩٧٩ ی ئیسلامییە، کە لەسەر دوو رەهەندی گرنگ دارێژراوە: یەکەم بنەمای دەستوری شۆرش و دووەمیان وتەکانی ئیمام خومەینیە دەربارەی قەلاچۆکردنی داگیرکەرانی بیانی و سرینەوەی تەواوەتی ئاسەوارەکانیان لە پیناو بەسیهێنانی پەرەپیدانی سیاسەتی ئیسلامی و خۆبەرێوەبردن لە ناوچەکەدا، دامەزراوە فەرمییەکان بریتین لە ( ئەنجوومەنی شارەزایان، والی فیقهه، سەرۆک کۆمار، حکومەت، ئەنجوومەنی شورای ئیسلامی، ئەنجوومەنی سیانەی دەستور، کۆمەڵی دەستنیشانکردنی بەرژەوەندی نیزام، دەسەڵاتی قەزایی، دامەزراوەی رادیۆوتەلەفزیۆن، دامەزراوەی ئاسایشی نیشتمانیی، سوپا، هێزی پاسداران) هەروەها دامەزراوە نافەرمییەکانیش بریتین لە ژمارەیەک دەزگای سیاسیی و حزبی و دەزگای ئابوریی وەک ئەنجوومەنی بازار و رێکخراوی خێرخوازیی و دەزگای رۆشنبیریی و کەلتوریی.
ئەم دامەزراوە باڵایانە سیاسەتی بەرێوەبردنی دەوڵەت دادەرێژن، کە زۆربەیان راستەوخۆ سەر بە نوسینگەی رابەری شۆڕشە، کە لەسالی ١٩٨٩ تا ئێستا بە سیستماتیک و پتەوییەوە ئیدارەی حوکمرانی دەوڵەتییان کردووە و دەسەڵاتەکانییان بەباشی لە نێوان خۆیاندا دابەشکراوە و هەریەکەیان کاری خۆیانیان راییکردووە و بونەتە مایەی هێشتنەوەی پێگەی رژێم، بەڵام لەمرۆ بەدواوە ئیسرائیل توانی دوای ٣٦ ساڵ کەلین بخاتە نێوان ئەو دامەزراوانە و هەندێکیان لەبەریەکهەڵوەشێنێتەوە، کە بەو هەنگاوەی نەک هەر زیانی بە دامەزراوەی سەربازیی و بنکەی ئەتۆمی ئێران گەیاندن، بگرە توانی تۆری دامەزراوەی بڕیاری سیاسیی نیزامەکەش لەکار بخات، بەتایبەتی لەرێگای لەناو بردنی سەرکردە پلەیەکەکانی سوپای پاسداران و پچڕاندنی پەیوەندییەکانی نێوان ئەو دامەزراوە حوکمرانییانە، بۆیە ئەگەر نیزامەکەش نەروخێت ئەوا بڕیاردەران و پێکهاتەی سەرەکی بەرێوەبردنی نیزامی کۆماری ئیسلامی ئێرانی بەجۆرێک لەناو برد ئەستەمە بتوانرێت جارێکی تر بەو جۆرە بونیاد بنرێتەوە.
زیاتر بخوێنەرەوە
پێشڕەو محەمەد
شاگەشکەبوون بە خێڵ پاڵنەرە خێڵگەرییەکانی شادیی خەڵک بۆ جەنگی خێڵ
رێبوار حەمەلاو ئەحمەد
قوربانیانی بەپاڵەوانکردنی مەسرور بارزانی!
هیوا ئهحمهد
ڕۆڵی دیپلۆماسییەتی نێچرڤان بارزانی لە پاراستنی كوردستان دا
د. ڕێبین ئەحمەد ڕەشید
کوردستان: ڕابردوو، ئێستا و داهاتوو!
محمد خۆشناو
پێکهاتن و یەکلاکردنەوە بۆ چارەسەری جەنگ و ناکۆکیەکان !
بەهروز حاجی
حیساباتی ئەمریکا، لەشەڕی نێوان ئیسرائیل و ئێراندا؟
د. ڕێبین ئەحمەد ڕەشید
ئێرانی جاران، ئێرانی ئێستا و داهاتوو
عوسمان عەبدوڵا
بۆچی ئەمەریکاو ئیسرائیل نایانەوێت ئێران بڕووخێت؟
یەحیا کامیل
گەرووی هورمز بۆ ئێران وەک کارتی فشار یاخود کارتێکی خۆکوژی
محمد خۆشناو
کۆماری ئیسلامی ئێران لەو شەڕەی ناوخۆی دۆڕاوە !
ئەمانەش ببینە
راستەوخۆ.. ژیلیا لە شوێنی کارەساتەکەی سلێمانییە و زانیاریی نوێ لەبارەی دۆخی کرێکارەکان ئاشکرا دەکات
بازاڕی لابوبو دوای فتواکەی یەکێتی زانایانی ئایینی
چۆن خورشید هەرکی لە پارتی و هێزە ئەمنییەکان هەڵگەڕایەوە؟
زانکۆی سلێمانی داهێنانێکی گرنگ رادەگەیەنێت؛ بزانە داهێنانەکە چییە
راستەوخۆ….گردبونەوەی خوێندکاران دەستی پێکرد
بازاڕی لابوبو دوای فتواکەی یەکێتی زانایانی ئایینی
×
زمانەکان
کوردی
العربیة
English
بابەتەکان
سیاسی
ئابووری
توێژینەوە
کولتور
فۆتۆستۆری
مەڵتی میدیا
بەرنامەکان
پۆدکاست
بیروڕا
ئەرشیف
ئێمە کێێن
دەربارە
پەیوەندی
تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان
© 2025 Diplomatic Magazine