بۆتە موئنیس، بۆتە مەئوا، قەوم و شارێ ئەلعەیاز
دێوی بێتێ، جێ بە جێ دەڕوا بە بارێ ئەلعەیاز
دوور لە دنەدانی دەغدەغەی عاتیفی و هەوای شیعرە مۆبایلەکانی ئەمڕۆی هەندێ لە مفتەخۆر و دەربار و فرسەتتەڵەب ، هەروەها دوور لە تەکەبوور و خۆبەزلزانینی ئەوانەی گوایە کوڕی شارەکە و خەڵکی ڕەسەنی شارەکەن و بە زمانی حاڵ دەرەوەی تایفەکەی خۆیان بە ناڕەسەن دەبینن، دەبێت بڵێم من باوەڕم وایە سلێمانی شارێکی بێ سەنتەر و بێ جەنبەیە لە ئاست حەق و حەقیقەت، ئەمە لە مێژوودا وابووە و ئێستاش هەر وایە، پێدەچێت لە داهاتووشدا هەروا بمێنێتەوە. تەماشا لە کوشتنی جەمیل سائیب بێدەنگ و لاڵە، بەڵام تا ئێستاش شێخ مەحمود بە مەلیک و نەمر بانگ دەکات، جەمیل سائیب لەسەردەمی موڵکایەتی شێخ مەحموددا دەکوژرێت و دواتر خوێنەکەشی ون دەکرێت، تاوانی جەمیل سائیب تەنها نووسینی چیرۆکێک بوو بەناوی "لەخەوما". سلێمانی نەیهێشت لەخەویشدا بڵێت نادادیی هەیە!
بنەماڵەی شێخ مارفی نۆدێ و کاک ئەحمەدی خۆشدەوێ و مەزاریان بۆ دروستدەکات و پێیان دەنازێ و داوای ڕزق و ڕۆزیی لە مەزارەکانیان دەکات و تا ئاستی خوداوەندگارێک بەرزیان دەکاتەوە، لە کاتێکدا سەرچاوە مێژووییەکان دەڵێن هۆکاری سەرەکیی ڕاونان و ئاوارەبوونی پیاوێکی ساڵح و زاهید و موتەسەویفی گەورەی مەولانا خالیدن لەسلێمانی، سلێمانی چاو لەمەش دەپۆشێت و نادیدەی دەگرێت.
نالی ئاوارە و سەرگەردان دەکات، بەهۆی ڕەخنەگرتن لە شێخە خودا پێداوەکان وەک شێت لەقانعێکی ڕەجاڵ و و خەڵەفاو لە بێکەسێکی وەک فایەق بێکەسی باوک دەڕوانێت، عەبدوڵا گۆران والێدەکات بنووسێت:
ئەی تریفەی مانگەشەوی بەردەم دەلاقە//با پیس نەبی خۆت مەدە لەم کوردی عێراقە
بەهۆی ئەوەی دژی مارەبەجاش و تەڵاقی سێ بەسێیە موستەفا زەڵمی ڕاو دەنێت، کۆتا نەفەسەکانی شێرکۆ بێکەسی لە ئامێز نەگرت و وەک دێوانەیەک لەو سەرایەی حەڤدەی شوبات خولاندییەوە و دواتر ژانی پێگرت و کۆمەڵە شیعری "ئێستا کچێک نیشتمانە"ی پێ لە دایک بواند بەڵام نەیهێشت بڵاوی بکاتەوە تا بە دزییەوە لەژێر زەمینێکی شارەکە شەوێک بۆ چەند کەسێکی خوێندەوە و ئیدی بۆ هەمیشە لەدوای ئەو شەوە لە بیرەوەری خۆیدا سڕییەوە، کە مردیش شیعر و شانامەیەکی زۆری پڕ لە نیفاقی بۆ هۆنییەوە و گۆڕەکەی لە مەڕمەڕ گرت و تاجەگوڵینەی لەسەر دانا.
بێ ڕەحمانە حەمە عومەر عوسمانی ژەنەراڵی پاییز وەک گەڵایەکی زەردی پاییز لەژێر قۆندەر و پێڵاوەکانییدا شێلا و دواتر وردوخاشی کرد.
لە تیرۆری جەمال عیرفاندا نەک هەر بێدەنگە لایەنداریش دەکات، نەجمەدینی مەلا وا پەروێز دەخات تا بۆگەن نەکات خەڵک نازانن مردووە ئەمە جگە لەوەی مناڵە ورتکەی تێبەردەدا بە تاوانی فێرکردنی ئەلیف بێ و نەهێشتنی نەخوێندەواری بەردبارانی بکەن. پاش زیندانییکردنی بە ناحەق بۆ ماوەیەکی زۆر لەسەر کتێبی مەسەلەی ویژدان بە چەقۆیەکی ناگەهان ئەحمەد موختار جافی لە گوێی ئەو سیروانە تیرۆر کرد.
ئەمە جگە لەوەی بە پێوەرە ئیبن خەلدوونییەکەش بێت نەک بە پێوەری دونیای نوێ و مۆدێرن، سلێمانی لە ئێستادا موقەویماتی شاربوونی تێدا نییە.
بەڵام بەڕاستی هەڵکەوتە جوگرافییەکەی جوان و دڵگیر و ڕۆحپەسەند و کەمەندکێشە، کە لە ئاوی سەرچنارەکەیت خواردەوە دواتر ئاوی هیچ شوێنیکی دیکە تینوێتیت ناشکێنێت، نانەکەی شاهانەیە، ئوارەکانی ئەفسوناوین، گوێژە و ئەزمەڕەکەی هیمەت بەرزن، ڕەشەباکەی پێچەوانەی خەڵکەکەی توند و بێڕەحم و بێبەزەییە، بەرزونزمی گردەکانی "گەر مابن" سەرنجڕاکێشن، سابونکەرانەکەی هەناسەدەدات، تەمووزەکەی وەک زستانەکەی تاقەتپڕوکێنە.
٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭
تێبینی/"ئەم نووسینە ناچێتە قاڵبی شارچێتی و ڕقێک بەرامبەر ئەو شاخ و دۆڵ و پێدەشت و هەوا خۆشەی کە سلێمانی هەیەتی، ڕوی ڕەخنەکە لە دەسەڵاتێکی سیاسی-خۆپەسەندە کە بەردەوام بە درێژایی مێژوو خەڵکی ئەم شارەی لە ڕێگای هەنیێ مونەویری ساختە و قەڵەمبەدەستی پارەخۆر و زڕە ڕۆشنبیرەوە بە قسەی قەبە خەڵەتاندووە بۆ ئەوەی خۆی خۆشتر بژی، ئەمانیش بە خەڵکیش بە قسە قەبەکەی ئەوان مەست بوون بێدەنگییان لەهەمو شتێک کردووە."