لە وڵاتە گەشەکردووەکاندا بە گشتی کارەبا بەپێی بڕی خەرجکردنی نرخەکەی گران، یان هەرزان، دەکرێت، نەک ئەوەی لە چی گەڕەک و ناوچەیەکی شاردایە.
 ئەمەش بە نرخێكی تەساعودیەو ئەوەی کەم خەرج دەکات کەم و ئەوەیشی زۆر خەرج دەکات زۆرتری لێوەردەگیرێت بە پیی کیلۆوات/سەعات, وە بە پێی سمارت-میترێکی زیرەک کە مەجالی دزی و فڕو فێڵی تیا نەمێنێت، ئینجا لە هەندێک کاتی رۆژدا کە خواست زۆرە لەسەری دەکریت گرانتر بیت, بۆ نمونە ئیواران لە نیوان سەعات ۷ بۆ ۱۰. 
لە هەموو دنیا بەم جۆرە و بەپێی میکانیزمەکانی بازاڕو خەرج و تێچوو نرخی کارەبا دیاری دەکرێت، نەک گرانی و هەرزانی خانوەکانی گەڕەک. ئەوەی ئێستا حكومەتی هەرێم دەیکات زیاتر لە حوکمی قەرەقوشی دەچێت تا ریکخستنی ئەم کەرتە گرنگەی ژیان.

ئینجا ئەخلاق و عەدالەت ئەوەیە کارەبا گران بێت، نەک هەرزان. بۆ ئەوەی خەلک ئیسرافی تیانەکەن و کەمترین بڕی وزە خەرج بکەن و دواجاریش کەمترین کاربۆن و گازەبپیسەکانی تر دەربدەن و لەوە زیاتر ژینگەکەمان پیس نەکەن. تاسپلیتێک زیاتر کار بکات، بڕێکی زیاتری غازو نەوتەرەشەو گازوایل خەرج دەکرێت بۆ بەرهەمهێنانی وەزەی کارەباکە.  
بەرژەوەندی خەڵك لەوەدایە کارەبای نیشتمانی ٢٤ سەعاتی هەبێت بە پێی یەکەی خەرجکردنی کیلۆوات\سەعات پارەکەی لێوەربگیرێت, بەمەش نەجاتمان دەبێت لە موەلیدەکانی گەڕەک کە زۆر گران و ژینگە پیسکەرن.
ئەوانەی داوای کارەبای هەرزان و بەلاش دەکەن، تەنها ئاو بەئاشی گەندەڵیا دەکەن. بە ناوی داکۆکیکردن لە هەژارانەوە دەیانەوێت باخ و ڤێلاو ماڵە مەسولەکان بەردەوام بن لە کارەبا دزین، هەژارەکانیش پارەی مۆلیدە بدەن و مۆلیدەکانیش بازاڕ بۆ گازی پیس و  نەوتەڕەشەی مەسفای مەسولەکان دابین بکەن. 

 هەر کیلۆ واتێك لەو  کارەبای حكومەت دابەشی دەکات لانیکەم  سێ سەنت کرێی کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنەری کارەباکەی لێئەدرێت، ئەگەر بەهای غازو سوتەمەنی وێستگەکانی بەرهەمهێنای کارەباکە و کرێ و موچەی کارمەندانی وەزارەت و خەرجیەکانی تر هەژمار بکرێن، بە نزیکەی ۸ سەنت دەخەمڵێنرێت ( بە نرخی ئەمڕۆی دۆلار دەکاتە ۱۲۰ دینار). کەواتە چۆن حکومەت دەتوانێت بە ۱۸ دینار بیفرۆشێت بە خەڵك؟
وەڵامی ئەم پرسیارەی سەرەوە, لە ناو قەرزەکانی حكومەتی هەرێمدایە. ئێستا ئەم حکومەتە زیاتر لە 5 ملیار دۆلار کرێی بەرهەمهێنانی کارەبای ماس، قەیوان, کار-گروپ و کۆمپانیاکانی تر قەرزارە. لەکاتێکدا هەرگیز نەیتوانیوە کارەبای ٢٤ کاتژمێری دابین بکات. 
ئەم قەرزە ئەگەر ئەمڕۆش نەیدەینەوە، سبەینێ نەوەکانمان بە ناچاری دەیبژێرن. ئێستا نازانم لە بەرژەوەندی کێ دایە دۆخی ئێستای کارەبا بەردەوام بێت؟ یان ئەو  هەرزانی و بەلاشخۆریە لە بەرژەوەندی کێدایە؟   
 بۆیە زۆر گرنگە پارەی کارەبا بە باشی و بە نرخی دروست و عادلی خۆی کۆ بکرێتەوە, وەک ئەوەی لە ئوردن وتورکیا هەیە، نەک لە بەغداو عیراق کە هەرە فاشیلترین نموزەجی دنیایە.