کاتێک جاهیلێک دەبێتە خاوەن میلیۆنەها دۆلار !!

محمد خۆشناو

2024-06-22

جێی داخە کەسێکی نەفام و نەخوێندەوار خاوەنی ملیۆنەها دۆلار بێت ، کەسێک کە بەژیانی نەک کتێبێک بەڵکو ڕۆژنامەیەکیشی نەخوێندۆتەوە ، ئەم داخە زیاتر ڕۆشنیران هەستیپێدەکەن ، کەسێکی فێرخوازی ڕۆشنیر کە زیاتر لە هەزار کتێبی خوێندۆتەوە کەچی بێپارەیە و جاری وا هەیە بە نەخۆشی و نەتوانینی چارەسەرکردن دەمرێت ، لێرەدا ڕۆشنبیرەکە پرسیار دەکات ، کە لەسەر چ بنچینەیەک ئەو کابرایە ئەو هەموو پارەیەی هەیە و زوڵمە ئەو هەموو پارەیە لەدەست ئەودا بێت ؟!  پێم وایە لێرەوە ڕۆلی پارە لە بیری سۆشیالیزم بەدیاردەکەوێت…..ناخۆشیەکە لەوەدایە کە ئەو جاهیلە پارەدارە دەعوەتی بۆنە حزبی و بۆنەی دەرچوانی زانکۆکان دەکرێت ، کەچی بەداخەوە لەو بۆنانەدا ڕۆشنبیر و نوسەر… تاد هیچ حسابیان بۆ ناکرێت ! هەموو ئەوانەی دانیشتوون بەرپرس و ئەوانن ، ئەگەر ئێمە بەراورد لەنێوان گەورەترین ملێۆنێر بە جاهیل و خوێندەوا و ، بیرمەندێک بکەین دەبینین دەستی ئەو بیرمەندە و ئەو خزمەتەی کە پێشکەشی کۆمەڵگەی کردووە دەمێنێت و ، بەهاکەی ڕۆشنبیریەکەی لەناو ناچێت ، سامان پێوەر نیە بۆ پێشکەوتن و شارستانیەت .
لەو سەردەمەی ئێستاماندا پارە بۆتە هەموو شتێک ، بەڵام پارە زەروریە و دەبێت بۆ بونیاتنان بێت و ، زەروریە بۆ پێشکەوتن و زەروریە بۆ فراوانکردن و کاری خێرخوازی ، پارە وەهمێکە هەموو شت دەجولێنێت ، پارە بزر دەبیت بەڵام وشە دەمێنێت ، من دەزانم پارەداری وا هەیە کە نیشتیمانیە و پارە لەخزمەتکردنی نیشتیمان خەرجدەکات ، بەڵام کارەسات ئەو جاهیلە پارەدارانەن کە زۆرن ، دەڵێن ، سێیانەی کاولکاری  نیشتیمان بریتین لە : هەژاری و نەزانی و نەخۆشی ، بەڵام ئەمە وانیە ، نەفامی«جهل» و جەهل و جەهلە ، جاهیلی پارەدار هەر خەیاڵی لەکن پارەکەیەتی هەمیشە ئەنانی و لەدڵەڕاوکێدایە و ، سوودی نەک بۆ ماڵ و منداڵی بەڵکو بۆ کۆمەڵگە و نیشتیمانەکەشی نیە ، «تۆماس جیفرۆن» خاوەن وشە کاریگەریەکان لە دەستووری ئەمەریکی دەڵێت : ( لەکن ئێمە ڕەنگ و ئاینەکەت گرنگ نیە ئەوەی گرنگە ، باشترین شت لە لات هەیە بیدەیتە ئەو وڵاتە).
پارەداری جاهیل لەڕوالەتدا مەدەنیە و ئۆتۆمبێلی گرانبەها و قاتی و پڵاوی کەشخەی لەبەردایە ، کەچی لەناوەڕۆکدا کچ و ژنەکەی لە بەندینخانەی ماڵەوەن ، بەهیچ شێوەیەک عەقلی بەختەوەر نیە و لەدڵەڕاکێدایە ، لەوانەیە دەرۆزەکەرێک عقلێکی بەختەوەرتری هەبێت لەو ملیۆنێرە دواکەوتوانە و دەڵیت : شوکور بۆ خوا من کرێی خانوو نادەم ، من دەتوانم لەهەر شوێنێک بێت لەسەر زەوی بنووم ، من ئازادم ، ئەوەی لەناو گیرفانمە بەشم دەکات و لێشم زیادە ، عقلی بەختەوە پەیوەندی بە پارە و مادەوە نیە ، هەژاری بەزەرورەت نابێتە مایەی ناڕازی و نەفرەتی ، بەڵام ئەو نایەکسانە تووندەی لەنێوان خەڵکی لە ئاستی بژێویدا بریتیە لە چاندنی تووڕەیی..نەشاردریێتەوە کە پەخشی تەلەفزیۆنەکان هەژارەکانیان خسۆتەناو ئەشکەوتی نشوستی و خەمۆکی بە پێشاندانی ئەو هەموو ڤێلەی نەفامە دەوڵەمەندەکان کە چۆن لەو نیشتیمانەدا ئەوانە دەژین ، ئەم نایەکسانیە لەنێوان هەژاریەکی زۆر و دەوڵەمەندیەکی تووند بەشدارە لە خەلقکردنی مرۆڤێکی بێویژدان .
کارەساتی پارەی زۆر لەدەست نەفامدا لەوەدایە کە زۆبەی جار خەڵک لێکدەکات ، وەرە سەری کنەخۆمان بکە لەسەر پارە و زەوی کە کەوتۆتە دەست جاهیل چ کوشتارگەیەک دەکرێت یان بە ملیۆنەها دەبات و دەڕوات !!
کەواتە دوو جۆر هەن پارە کۆیان دەکاتەوە ، جاهیلی پارەدار سەیری پارە بە تووڕەیی دەکات ، پارەداری خوێندەوار بە بێزاریەوە سەیری پارە دەکات ، کاتێک « برنادشۆ » بەناوبانگ بوو کە سامانێکی زۆریشی هەبوو ، یەکێک لە ڕۆژنامەنووسان لێیپرسی ، مادامەکێ تۆ بڕوات بە سۆشالیزم و دابەشکردنی سامان هەیە…لەبەرچی لەئێستاوە لەخۆتەوە دەستپێناکەی ؟ ڕەدەکەی ئەمە بوو : ( ئەگەر ئەوەم کرد هەژاری هەژاران لە جیهاندا زیاتر دەبێت ) ، دوڵەمەندی بە پارە نیە ، کەسی نەفامی پارەدار لە هەموو ڕوێکەوە هەژارە .