دوای بڕیارەکەی دادگای فیدراڵی  ئەم شین و واویلایەتان لەچی؟ 

ئەبو كاروان

2024-02-27

دوای یازدە جەلسە، دادگای فیدراڵی بڕیاری خۆی لەمەڕ یاسای ھەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان داو، بە پێی ئەم  بریارە یەك بازنەیی ڕەتكرایەوەو ھەرێمی كوردستان كرایە چوار بازنەی ھەڵبژاردن، ھاوكات لیستی کۆتاکانی هەڵوەشاندەوە.
 ئەگەرچی ئەم بڕیارە وەک هەرپڕۆژەو بڕیارێک لایەنی ئەرێنی و نەرێنی هەیە، بەڵام نابێ ئەوەمان لە بیرچێ کە دەرهاویشتەی ئەم بریارە ئەو دۆخە سیاسیە ئاڵۆزەی عێراقەو بەدەرنیە لەو کێشمەکێش و ململانێیانەی کە لەتابڵۆی سیاسی ناوچەکەو عێراقدا دەگوزرێ.

  ئەم بریارە حیزبەكان و خەڵكی كوردستانی کردە دووبەشەوە، كە ھەربەشێكیان بە ئاراستەیەك گوزارشتی لێدەکەن ، هەرچەندە تەفسیرات و گوزارشت لە ھەر بریارو ڕاسپاردەیەك ناچێتە خانەی حەقیقەتەوە تا ئەو کاتەی کاریگەری دەرئەنجام دەبینرێ، بۆیە من لای خۆمەوە بەدەر لەکاریگەری هەلومەرجی سیاسی و ئابوری عێراق و فاکتەری دەرەکی، تەنھا دەسەڵاتی شکستخواردوی كوردستان و پارتی و یەکێتی بە بەر پرس دەزانم لە ئاست ئەو ڕووداوانەو لەچەند خاڵێكدا كۆیاندەكەمەوە:

١- دونیا ھاتە دەنگ لەسەر ئەنجامدانی ھەڵبژاردن لەكاتی خۆیدا  بەڵام پارتی و یەكێتی وەك یەك تیم پێكەوە ڕێككەوتن و چەندجارێك دوایان خست.
٢- تەمەنی كۆمسیونی باڵای ھەڵبژاردن و ڕاپرسی كۆتاییھات،  بەڵام بەهۆی ناکۆکی و ململانێی پارتی و یەکێتی یاساكە ھەمووار نەکرایەوە بەوەش شەرعیەتی كۆمسیونەكەیان لەدەست دا.
٣- لەم پرسەدا یەکێتی نیشتمانی کە لایەنێكی كوردستانی شەریكە لەحوكمڕانی سكاڵای كردوو دەرگای دادگای بەرنەدا تا دەرچواندنی بڕیارەکە.
٤- دادگای فیدراڵی شەرعیەتی لە دەستدابوو، بەڵام پارتی و یەكێتی وەك برا ڕێككەوتن لەگەل لایەنە شیعەو سوننەکان و دادگای فیدراڵیان كاراكردەوەو ھەر یەكەشیان پشكی خۆیان وەرگرت، كەواتە هەرئەو دادگایەی ئەم بریارانەی دەركردوە  کە ئەمانە هاوبەشن لە پێکهاتەکەیدا. 

بۆیە خەڵكی كوردستان سەرەڕای قوربانی و قبوڵکردنی دەیان قەیران و هەژاری و بێ مووچەی و بێکاری ، واخەریکە جارێکی تر دەکرێتە سوتەمەنی ، لە کاتێکدا هیچ تاوانێکی نیە ئەمانە بەپێی بەرژەوەندیەکانی خۆیان شەڕدەكەن ،  ڕێكدەكەون ، یاخود بەھەڵە  لە سەر یاسای بودجە ڕێكدەكەون و چەپڵەڕێزانی بۆ دەكەن كە ئەنجامەكەیشی لەبەرژەوەندی كوردستان نابێ، دادگای فیدراڵی ئەكتیڤ دەكەنەوەو دواتریش دەڵێن (دادگای سەورەی بەعسە) و ئەمە لە بەرژەوەندی خەڵک و هاوڵاتیانی کوردستان نییە.
 
بەکورتی و بەکوردی ئەمانە سەریان لە خۆیان و کۆمەڵگا و سیاسەت شێواندوە و نازانن بەھۆشیاری و بابەتیانە حوكمڕانی و سیاسەت بكەن ، ئەوەتا دەبینین بوونەتە داشی دامەی نەیاران و یاری بە قەوارەی هەرێمەوە دەکەن ، ھەروەھا کۆمەڵگایان كردوەتە قورابانی بەرژەوەندیە حیزبییەكانیانەوە کە خەریکە سەری خۆیان و ئەزمونەکەشمان دەخوات.